Ceny zielonych certyfikatów: spadają czy nie?

Poziom cen zielonych certyfikatów jest niższy o 20, 30 a nawet 50% niż przed kilkoma miesiącami informują media. Tymczasem według analizy wykonanej przez POLBIO – Polskie Towarzystwo Gospodarcze Bioenergii dane te są prawdziwe tylko w części.

Analizując kierowane do producentów biomasy pisma kierowane przez grupy energetycznych lub pośredników działających na rynku, dotyczące zaniechania lub ograniczenia wykorzystania biomasy do produkcji energii elektrycznej POLBIO postanowiło zbadać jaka jest rzeczywista średnioważona cena praw majątkowych tzw. zielonych certyfikatów. Analizę oparto na publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A. w raportach miesięcznych.

Dużym zaskoczeniem okazały się wyniki tej analizy. Średnioważona cena zielonych certyfikatów w ciągu ostatnich 14 miesięcy nie spadła nigdy poniżej 215 zł/MWh. Interesującym jest też fakt, że najniższa cena została osiągnięta w styczniu 2013 roku, ale już w lutym wzrosła do 248 zł/MWh.

Udział transakcji sesyjnych i pozasesyjnych na rynku zielonych certyfikatówFot. POLBIO

Skąd więc spadek ceny certyfikatów? Tu niestety trzeba poznać zasady tego "teoretycznie" przejrzystego i jawnego rynku. Transakcje zawierane są w dwóch "kanałach".

Pierwszy z nich to obrót sesyjny, jawny i przejrzysty, tu ceny faktycznie spadają - jednak wolumen obrotów w tym trybie przeciętnie nie przekracza 20% całości rynku.

Większość transakcji zawierana jest w drugim kanale tzw. transakcji pozasesyjnych. Przy transakcjach zawieranych w tym trybie, strony ustalają ceny między sobą, a informacje na temat ich poziomu publikowane są z dużym opóźnieniem. W grudniu 2012 roku ponad 90% wolumenu zielonych certyfikatów zmieniło właściciela właśnie na rynku pozasesyjnym.  

Zdaniem POLBIO mała przejrzystość rynku obrotu zielonych certyfikatów oraz brak publikacji na bieżąco średniej ważonej ceny dla rynku sesyjnego i pozasesyjnego, prowadzi do błędnych wniosków oraz umożliwia manipulację rynkiem.  

Po analizie powyższych danych POLBIO zwróciło się z pytaniem do grup energetycznych na podstawie jakich cen wypowiadali umowy na dostawy biomasy tłumacząc to spadkiem cen „zielonych certyfikatów” i zmianą warunków ekonomicznych, podczas gdy w rzeczywistości średnia ważona dla wszystkich transakcji jest wyjątkowo stabilna i kształtuje się w ostatnich 14 miesiącach powyżej 215 zł/MWh.

POLBIO zauważa również, że istotnym elementem wpływającym na rynek są opóźnienia w wydawaniu zielonych certyfikatów przez Urząd Regulacji Energetyki. W 2012 roku wydawane były świadectwa pochodzenia za energię OZE wytworzona nawet w 2010r.

Zdaniem stowarzyszenia trudno mówić o rynku zielonych certyfikatów oraz mechanizmach rynkowych w przypadku braku podstawowych informacji na temat podaży i popytu na rynku, który jest stymulowany wymogami formalno-prawnymi.