Szwedzka telewizja ujawnia tajemnice IKEA

Dziennikarze ujawnili, że 20 lat temu, założyciel IKEA Ingvar Kamprad, reorganizując strukturę IKEA założył "tajną" fundację w stolicy Liechtensteinu, Vaduz o nazwie Interogo Foundation. Według opinii dziennikarzy poprzez Fundację Interogo rodzina Kamprad sprawuje kontrolę nad Grupą IKEA, a dzięki jej zlokalizowaniu w raju podatkowym unika płaceniu podatków.

Autorzy programu zarzucają Kampradowi hipokryzję oraz unikanie płacenia podatków. Przypominają, że Kamprad w minionych latach wielokrotnie wypowiadał się o niewielkim lub nawet braku wpływu na działalność koncernu, którym kierować miała powołana  w tym celu fundacja Stichting INGKA. Tymczasem okazuje się, że jest to nieprawda, gdyż w rękach Kamprada znajduje się złożona sieć silnych kapitałowo spółek i fundacji, do której należą m.in. znaki towarowe IKEA, przez co uzależniony od nich jest cały koncern.

Ingvar Kamprad od 1976 roku mieszka w Szwajcarii, dokąd wyprowadził się m.in. z powodu chęci uniknięcia płacenia wysokich podatków w Szwecji. Według „Uppdrag granskning”, podstawy Interogo Foundation zostały stworzone w Liechtensteinie wiosną 1989 roku. Fundacja ta jest zarządzana przez kancelarię Marxer & Partner i jest właścicielem Inter IKEA Holding SA. Wybór Liechtensteinu na siedzibę fundacji nie jest przypadkowy. Prawo tego kraju pozwala na utrzymanie w ścisłej tajemnicy dokumentacji fundacji, w tym np. udziałowców i wyników finansowych.

W wyjaśnieniach jakich udzielił mediom Ingvar Kamprad przyznaje, że Interogo Foundation istnieje. - "Interogo Foundation jest fundacją, której jedynym celem jest inwestowanie w rozwój działalności przedsiębiorstwa oraz zapewnienie długoterminowego przetrwania. Innymi słowy, fundusze Interogo Foundation stanowią zabezpieczenie finansowe i są używane wyłącznie gdy Inter IKEA ma trudności finansowe " - pisze Kamprad. 

"Aktywa te mogą być również wykorzystywane do wspierania poszczególnych dealerów IKEA, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej lub w celach charytatywnych. Interogo Foundation jest kontrolowana przez moją rodzinę i jest administrowany przez zarząd składający się wyłącznie z przedstawicieli zewnętrznych." - dodaje 

Aktywa stanowiące fundusz gwarancyjny są całkiem spore. Szwedzcy dziennikarze oceniają, że w ciągu 20 lat fundacja zasilona została kwotą 15,5 mld euro. Środki te pochodzą od zarejestrowanej w Holandii spółki Inter IKEA, która jest właścicielem praw do marki IKEA, wszelkich pomysłów i wszystkich produktów sprzedawanych w sklepach na całym świecie. Znaczna część dochodów Inter IKEA wynika z 3% tantiemy od sprzedaży, którą każdy sklep IKEA musi zapłacić na rzecz spółki dominującej za prawo korzystania z marki. Opłaty te są wolne od podatku i wynoszą kilka miliardów koron rocznie.

W ramach zaawansowanego systemu "optymalizacji podatkowej", koncern wdrożył system opłat licencyjnych pozwalających obniżyć kwotę podatków płaconych w krajach, których IKEA prowadzi działalność. Według raportu „Uppdrag granskning” tylko Szwecja traci rocznie 1,5 mld euro, które "znika" w sieci spółek holdingu Inter IKEA zarejestrowanych w Holandii, Belgii, Luksemburgu, Szwajcarii, Curaçao, na Wyspach Dziewiczych i na Cyprze. 

Ingvar Kamprad w komunikacie wydanym po emisji programu przez SVT twierdzi, że nigdy nie ukrywał istnienia fundacji Interogo. Powołuje się na wywiady z lat 90', w których omawiana była struktura grupy Inter IKEA i podawany był fakt, że jest ona własnością fundacji należącej do rodziny Kamprad. To o czym nie mówiono wcześniej, to nazwa fundacji i fakt, że jest ona zarejestrowana w Liechtensteinie. Zdaniem Kamprada zaskakujące i bezzasadne jest stawianie w podejrzanym świetle Inter IKEA, która jest typowym franczyzodawcą i nie ma nic dziwnego w pobieranych przez nią opłatach z tytułu używania marki.

Grupa IKEA to jedno z największych przedsiębiorstw na świecie. Założone w latach 50' zatrudnia dziś ok 127 tys. pracowników i działa w 38 krajach. Do ubiegłego roku wyniki finansowe koncernu nie były znane, a ich upublicznienie związane było m.in. z wydaniem przez jednego z byłych członków zarządu IKEA książki, w której znalazło się wiele zarzutów zarówno wobec działalności IKEA jak i samego Ingvara Kamprada, dziś jednego z najbogatszych ludzi na świecie.

Według opublikowanych kilka dni temu danych, w roku finansowym 2010 (od 1. września 2009 do 31. sierpnia 2010) Grupa IKEA osiągnęła przychody ze sprzedaży w wysokości 23,1 mld euro (wzrost o 7,7% w stosunku do roku poprzedniego) i zysk netto na poziomie 2,7 mld euro (wzrost o 6,1%).