W styczniu 2007 r. Zakład Usług Leśnych Stanisław Wnuk podpisał z Nadleśnictwem Nowe Ramuki umowy wieloletnie na świadczenie usług z zakresu gospodarki leśnej w Szkółce Pluski oraz Leśnictwach Pluski i Orzechowo w latach 2007–2010.
Strony określiły wówczas poziom stawek za wszystkie prace wykonywane w czasie trwania umowy.
Tymczasem od 1 stycznia 2008 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło w Polsce z 936 zł do 1126 zł, czyli aż o 20,3%. ZUL S. Wnuk zwrócił się więc z prośbą do nadleśniczego Nadleśnictwa Ramuki Janusza Jeznacha o rozważenie możliwości zmiany postanowień umów w części dotyczącej wynagrodzeń.
Swoją prośbę poparł opinią prawną sporządzoną przez Urszulę Lisiecką, ekspertkę z zakresu Prawa zamówień publicznych, członkinię Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Konsultantów Zamówień Publicznych.
W opinii tej czytamy, że zmiana umowy jest możliwa, o ile jest następstwem okoliczności niemożliwych wcześniej do przewidzenia.
Urszula Lisiecka uważa, że o ile samą zmianę minimalnego wynagrodzenia można było przewidzieć, o tyle już wysokości tej zmiany – nie.
W latach 2000–2007 minimalne wynagrodzenie rosło corocznie o średnio 33 zł. W styczniu 2008 roku wzrosło aż o 190 zł!
Ponadto, jak czytamy w opinii, przepis art. 357 Kodeksu Cywilnego, zdaniem Urzędu Zamówień Publicznych, pozwala na renegocjację postanowień umowy.
W odpowiedzi ZUL S. Wnuk otrzymał z Nadleśnictwa Ramuki pismo, w którym czytamy, że „minimalne wynagrodzenie za pracę od 2003 r. co roku jest podwyższane” i wykonawca powinien tę okoliczność wziąć od uwagę kalkulując ofertę.
Pismo kończy się stwierdzeniem: „zmiana umowy polegająca na podwyższeniu wynagrodzenia wykonawcy nie jest możliwa”.
Komplet dokumentów w tej sprawie redakcja przesłała DGLP z pytaniem, czy Nadleśnictwo Ramuki rzeczywiście nie ma prawnej możliwości renegocjacji umowy w tym wypadku. Odpowiedź otrzymaliśmy od rzecznika prasowego LP Przemysława Przybylskiego. Oto jej treść:
„W nawiązaniu do Pańskiego pytania uprzejmie wyjaśniam:
• (...) § 3 pkt. 3 każdej umowy zawiera informację dotyczącą waloryzacji podanych stawek jednostkowych z dniem 1 stycznia każdego roku obowiązywania umowy o podaną przez GUS roczną inflację dotyczącą roku poprzedniego oraz § 14 dotyczący zakazu zmian umowy zgodnie z art. 144 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 Prawo zamówień publicznych;
• powyższe warunki zaakceptowały obie strony umowy.
Pismem z dnia 17 marca 2008 r. Pan Stanisław Wnuk zwrócił się do Nadleśnictwa Nowe Ramuki o rozważenie możliwości zmiany postanowień umów w części dotyczącej zmiany wynagrodzenia, motywując to faktem zmiany od 1 stycznia 2008 r. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Nadleśnictwo Nowe Ramuki pismem z dnia 10 kwietnia 2008 roku powołując się na art. 144 ustawy odmówiło zmian umów dotyczącej wynagrodzenia.
Wg opinii Urzędu Zamówień Publicznych możliwość dokonania na podstawie art. 144 ust. 1 ustawy zmiany umowy o zamówienie publiczne w przypadku zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę zachodzi w sytuacji łącznego spełnienia dwóch przesłanek:
• zmiana dotyczy umów o zamówienie publiczne zawartych przed dniem ogłoszenia o podwyższeniu minimalnego wynagrodzenia w roku następnym (latach następnych);
• gdy istnieje obiektywna konieczność wprowadzenia zmian, np. gdy spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami, albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą w rozumieniu art. 3571 Kodeksu Cywilnego.
Zmiany umowy, o które wystąpił wykonawca, nie są korzystne dla zamawiającego, a także nie występują łącznie wyżej wymienione przesłanki powodujące możliwość dokonania na podstawie art. 144 ust. 1 ustawy zmian umowy o zamówienie publiczne w przypadku zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia o pracę.
Analiza wysokości stawek za wykonywanie określonych czynności w poszczególnych nadleśnictwach z rejonu działania RDLP Olsztyn nie wskazuje trudnej sytuacji Pana Wnuka w czasie realizacji wieloletniej umowy.
Dla porównania podaję przykładowo wysokość stawek:
• stawka w zagospodarowaniu lasu w Nadleśnictwie Nowe Ramuki za roboczogodzinę w 2007 r. – 12,14; w 2008 r. – 12,56. Wartość średnia z nadleśnictw RDLP odpowiednio: 11,59; 13,40;
• stawka za zrywkę 1m³ drewna w Nadleśnictwie Nowe Ramuki w 2008 r.–- 20,06. Wartość średnia z nadleśnictw RDLP – 19,43;
• wzrost stawek za pozyskanie i zrywkę 2008/2007 w Nadleśnictwie Nowe Ramuki – 11%. Średnia z nadleśnictw RDLP –12%.
Mając na względzie powyższe, Dyrekcja Generalna uważa, że Nadleśnictwo miało prawo do odmowy zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy”.
Redakcja