Wstępna ocena czynników kształtujących rynek wyrobów z drewna w I kw. 2008r.

Według opracowania, sytuację w Polsce w głównej mierze kształtują następujące czynniki:

1. Napływ do Polski znacznych ilości taniej tarcicy i półfabrykatów z krajów ościennych, zwłaszcza z Niemiec.

Bezpośrednia przyczyna tej nietypowej sytuacji leży w załamaniu się ryku na drewno budowlane w USA. Na rynek ten, po kilka mln m3 tarcicy rocznie eksportowały kraje skandynawskie i Niemcy. Tarcica ta od IV kwartału 2007 zalegała w magazynach, a obecnie pojawiła się na polskim rynku.

Skala importu wyrobów z drewna do Polski, wzrosła znacznie już w IV kwartale ubiegłego roku. Świadczą o tym ostatnie dane CAAC (Centrum Analityczne Administracji Celnej).

Mimo, że brak jest jeszcze informacji statystycznych za II kwartał br., zjawisko ogromnego nasilenia napływu do Polski produktów z drewna jest bezdyskusyjne, a przy tym wydaje się że dane GUS zaniżają rzeczywistą jego skalę.

Wg oceny PIGPD, w br. można oczekiwać napływu nawet 0,5 mln m3 tarcicy, półfabrykatów i wyrobów z drewna kwartalnie, co odpowiada przerobowi 1,0-1,2 mln m3 drewna okrągłego (w skali roku – ok. 4 - 5 mln m3)

Problem stanowi konkurencyjna cena tych produktów, którą można wskazać na podstawie konkretnych ofert sprzedaży zagranicznych dostawców. Jest ona zwykle o 20 do 30 % tańsza niż polskie odpowiedniki.

2. Zagrożenie opłacalności naszego eksportu wyrobów z drewna.

Znaczenie eksportu jest dla polskich przedsiębiorstw branży drzewnej  bardzo istotne. Według szacunków Instytutu Technologii Drewna, nawet 70% drewna pozyskiwanego w Polsce, po jego przetworzeniu jest sprzedawane poza granicami kraju.

a.) Pierwszym z powodów spadku opłacalności sprzedaży eksportowej jest poziom cen na produkty z drewna w Europie, a zwłaszcza w Niemczech - naszym głównym rynku eksportowym.  Od stycznia 2008 ceny na tych rynkach zostały obniżone przeciętnie o ok. 20%, co ilustrują załączone przykłady zmian cen dla wybranych sortymentów iglastych na rynku niemieckim.

3. Zawyżony poziom cen drewna okrągłego w Polsce

Ceny drewna na początku br. osiągnęły rekordowy poziom. Wzrost na podstawowy dla polskiego przemysłu sortyment – drewno sosnowe (gatunek ten stanowi 67% krajowych zasobów leśnych) w styczniu 2008 wyniósł 18% w stosunku do stycznia 2007r. Cena drewna dębowego wzrosła o 15%. W wielu regionach skokowy wzrost cen surowca drzewnego wyniósł nawet 25%. Średnia cena drewna tartacznego sosnowego wg danych statystycznych PIGPD, osiągnęła 225 zł/m3.

Dodatkowo wymuszony przez Lasy Państwowe system sprzedaży drewna nakłada ponadto na przedsiębiorstwa obowiązek wnoszenia przedpłat za kupowane drewno, lub przedstawiania bankowych zabezpieczeń zobowiązań wobec LP. Zwiększa to dodatkowo koszty zakupu o 1,5 do 2%.

Drewno sprzedawane przez LP jest ponadto w znacznej części miernej jakości. Wskazuje na to pośrednio fakt, że w Polsce aż ok. 20% pozyskiwanego drewna stanowi posusz, złomy i wywroty. W 2006r. ilość ta wyniosła 5,2 mln m3, w tym ze złomów i wywrotów ok. 2 mln m3. Drewno to jest w istotnej części zdeprecjonowane, spękane i obarczone licznymi wadami wtórnymi takimi jak przebarwienia, co znacząco obniża jego wartość handlową. Jednak LP zwykle wymuszają na odbiorcach odbiór tego drewna jako pełnowartościowego, klasyfikując je w ten właśnie sposób, na podstawie własnych warunków technicznych.

W efekcie mamy do czynienia z sytuacją, gdy w kraju przemysł płaci bardzo wysokie ceny za bardzo złe drewno, podczas gdy w tym samym czasie w Europie, w reakcji na opisane w poprzednich punktach załamanie rynku, dochodzi do znaczącej redukcji cen tego surowca, który na dodatek sprzedawany jest bez dodatkowych kosztów i średnio biorąc jest znacznie lepszej jakości.

Dane z prasy fachowej nie pozostawiają tu żadnej wątpliwości. Tygodnik EUWID informuje, że ceny drewna tartacznego w Niemczech kl. B/C, w landach przyległych do Polski, ustaliły się na poziomie 50€/m3. W Finlandii cena ta to ok. 55 €/m3. Spadki cen od początku roku wyniosły w tych krajach, podobnie jak w Austrii i Czechach ok. 15 do 20 €/m3

W tym samym czasie cena drewna tartacznego iglastego w Polsce, znacznie gorszej jakości, od początku roku się praktycznie nie zmienia i wynosi średnio ok. 65 €/m3, plus obciążenia z tytułu gwarancji bankowych.

Opracowano w Polskiej Izbie Gospodarczej Przemysłu Drzewnego