Tania inwestycja w maszynę

Inwestycje w park maszynowy wiążą się zazwyczaj z dużymi kosztami. Jeśli firma dysponuje odpowiednimi środkami finansowymi – kupuje maszyny za gotówkę. Z kolei jeśli posiada zdolność kredytową może zaciągnąć kredyt bankowy, natomiast gdy nie spełnia żadnego z tych warunków, dobrym rozwiązaniem może okazać się leasing.

Leasing jest coraz to popularniejszym wśród polskich przedsiębiorców i sprawdzonym w wielu krajach sposobem pozyskiwania nowych maszyn. Nie wymaga inwestowania od razu całej gotówki, a pozwala na użytkowanie maszyny, która choć jest własnością innego podmiotu, służy firmie, powiększając jej aktywa i zarabiając w ten sposób na kolejne raty. Nie ma problemu w dostępie do informacji o tej formie finansowania inwestycji. Oferty leasingowe dostępne są dzisiaj na wielu stronach internetowych, a liczne firmy leasingowe uczestniczą w targach i spotkaniach branżowych. Pośpiech jednak nie jest tu dobrym doradcą, a porady specjalistów – jak najbardziej wskazane.

Wybierając partnera w leasingu, warto zwrócić uwagę na dużą firmę, o ugruntowanej pozycji na rynku. W takim przypadku istnieje mniejsze prawdopodobieństwo trudności finansowych, a gdyby do tego doszło – jest większa szansa na to, że klientów przejmie inna firma leasingowa.

Łatwiejszy niż kredyt
Leasing cieszy się dużą popularnością wśród rodzimych przedsiębiorców. Korzystając z tej formy zakupu leasingobiorca ma możliwość szybkiego i elastycznego sfinansowania inwestycji, co w wielu przypadkach jest prostsze niż kredyt bankowy. Umowa leasingowa ma na celu przekazanie leasingobiorcy środka trwałego (np. sprzętu do obróbki drewna) w użytkowanie w zamian za miesięczne opłaty. Z obserwacji Wioletty Bott – Ozieraniec, doradcy finansowego Europejskiego Funduszu Leasingowego – oddział Wrocław wynika, że coraz większa grupa klientów przekłada leasing nad finansowanie w formie kredytu bankowego, doceniając szybkość i prostotę tego pierwszego. Podobną opinię wyraża wielu przedsiębiorców, którzy skorzystali z tej formy inwestycji w poszerzanie swojego parku maszynowego.

Niekiedy zawarcie umowy leasingowej połączone jest z pewnymi trudnościami. – W przypadku drogiego, nowoczesnego sprzętu odnosiliśmy wrażenie, że firmy obawiały się leasingowania. O ile takich wątpliwości zazwyczaj nie było przy leasingowaniu samochodów czy ciągników, które są łatwo zbywalne, to w przypadku specjalistycznego sprzętu, pojawiały się one dosyć często. To również mogło być jedną z przyczyn, dla których klientom odmawiano zawarcia umowy – dzieli się swoimi obserwacjami z „Forum Przemysłu Drzewnego” Krzysztof Wasilewski, współwłaściciel PFZ Łódź. – Ważne jest, aby podmiot ubiegający się o zawarcie umowy leasingowej mógł przedstawić jak najwięcej informacji, uwiarygodniających jego pozycję finansową – dodaje Krzysztof Wasilewski.

Szansa dla nowych spółek
Leasing, jak inne, podobne czynności cywilno-prawne, wymaga zawarcia umowy w formie pisemnej. Stronami takiej umowy są: leasingodawca, czyli firma oferująca maszynę, a także przedsiębiorca korzystający z tej możliwości, zwany leasingobiorcą.

Firma leasingowa finansuje przedmiot umowy, czyli zakup maszyny, i to ona pozostaje nadal jej właścicielem. Pozycja prawna leasingobiorcy zbliżona jest nieco do dzierżawy, polegającej na używaniu maszyny. Dopiero gdy leasingobiorca ureguluje wszystkie raty i dodatkowe płatności, może on stać się właścicielem maszyny, która była przedmiotem umowy leasingu.

Zanim jednak dojdzie do zawarcia umowy, przedsiębiorca musi przedstawić wymagane informacje, potwierdzające sytuację finansową firmy i jej pozycję na rynku. Niekiedy przydatne okazują się również dane dotyczące np. konkurencyjności przedsiębiorstwa w danym regionie i podobne informacje, które mają uwiarygodnić przyszłego leasingobiorcę. - Ważne jest, aby w przypadku nowo powstającego podmiotu przedstawić jak najwięcej informacji o firmie, m.in.: w czym się specjalizuje, jak dużą ma konkurencję itp. Pomocne dla uzyskania pozytywnej decyzji może okazać się również podwyższenie wkładu własnego. Jednak sama procedura jest zazwyczaj dużo mniej skomplikowana niż w przypadku umowy kredytu bankowego; a do jej zawarcia wystarcza mniej dokumentów.

Warunki jasno określone
W przypadku leasingu brak ograniczeń podmiotowych. Mogą z niego korzystać zarówno podmioty istniejące w branży od wielu lat, jak i nowo powstające przedsiębiorstwa. – Aby nasz klient mógł korzystać z maszyny musi zwrócić się z wnioskiem o otrzymanie leasingu. Wówczas ustalane są parametry umowy dotyczące pierwszej wpłaty, wysokości rat oraz okresu trwania umowy. Po spełnieniu wszystkich parametrów zakupujemy maszynę od dostawcy i oddajemy ją w użytkowanie klientowi – mówi Wioletta Bott–Ozieraniec z Europejskiego Funduszu Leasingowego.

Umowa leasingu powinna być tak skonstruowana, aby jasno przedstawiała ustalone warunki: oprócz danych personalnych leasingodawcy i leasingobiorcy, dokładnego określenia przedmiotu leasingu, także wartość pierwszej wpłaty, wartość wykupu końcowego, tzw. depozytu oraz liczbę rat. Szczególnie należy zwrócić uwagę na oprocentowanie. Należy dowiedzieć się, czy jest ono stałe czy zmienne, a także czy istnieje możliwość wcześniejszego zakończenia umowy oraz czy maszyny zostały ubezpieczone. W umowie leasingowej powinny się również znaleźć ogólne kwestie, określające obowiązki stron i skutki niedotrzymania umowy, zabezpieczenia i gwarancje.

Dobrze wybrać
Wśród polskich przedsiębiorców najpopularniejszy jest obecnie leasing operacyjny. O tej formie leasingu mówimy wówczas, gdy umowa została zwarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji. Dla samochodu ze stawką amortyzacji 20% minimalny okres trwania umowy to 24 miesiące, natomiast dla maszyny do obróbki drewna, która posiada stawkę amortyzacji 14% - 35 miesięcy. Najdłuższy możliwy okres trwania umowy w leasingu operacyjnym wynosi 60 miesięcy. – Efektywny koszt finansowania w przypadku leasingu operacyjnego jest niższy niż finansowanie ze środków własnych czy kredytu bankowego, między innymi ze względu na korzyści podatkowe – podkreśla Wioletta Bott-Ozieraniec. – W obecnym kształcie prawnym leasing operacyjny jest szczególnie atrakcyjny ze względu na preferencje podatkowe, które pozwalają korzystającemu zaliczyć raty leasingowe w poczet kosztów uzyskania przychodu. Amortyzacja jest w tym przypadku po stronie finansującego. Dodając do tego takie elementy pozakosztowe jak: uproszczone procedury zawierania kontraktów, znajomość specyfiki danej branży przez firmę leasingową, krótki czas decyzji kredytowej oraz ograniczoną liczbę dokumentów wymaganych do podjęcia takiej decyzji, leasing jawi się jako bardzo atrakcyjna forma finansowania inwestycji przedsiębiorstw – dodaje przedstawicielka Europejskiego Funduszu Leasingowego.

Kilka rodzajów leasingu
Przedsiębiorca zainteresowany zakupem maszyny w ramach leasingu może skorzystać z kilku możliwości. Wcale nie musi wiązać się umową na długi okres. Leasing finansowy (kapitałowy) może bowiem zostać zawarty na czas krótszy aniżeli w ramach leasingu operacyjnego. W tym przypadku minimalny okres trwania umowy leasingowej to 6 miesięcy, maksymalny natomiast to 60 miesięcy.

Leasing finansowy jest bardzo zbliżony do kredytu lub pożyczki. Rata leasingowa podzielona jest tu na część kapitałową i odsetkową, gdzie część odsetkowa wraz z amortyzacją sprzętu stanowi dla korzystającego koszt uzyskania przychodu. Leasing finansowy, podobnie jak operacyjny, zawiera klauzulę opcji sprzedaży przedmiotu leasingu po zakończeniu okresu umowy. Oznacza to, iż korzystający ma prawo wykupu (przeniesienia własności) rzeczy oddanej mu w leasing.

Leasing zwrotny występuje wówczas, gdy firma posiada liczne środki trwałe, a brak jej gotówki i pragnie ją uzyskać. Może wówczas oddać część majątku trwałego firmie leasingowej w zamian za gotówkę i wziąć te środki w leasing. Dzięki takiemu zabiegowi, przedsiębiorstwo otrzymuje jednorazowy zastrzyk gotówki. Warto dodać, że leasing zwrotny może występować w formie leasingu operacyjnego i kapitałowego.

Traki, stoły i strugarki
Z leasingu korzystają zarówno nowo powstające firmy, jak i te, które chcą powiększyć lub zmodernizować swój park maszynowy. Przedsiębiorstwa te zazwyczaj biorą w leasing najpopularniejsze maszyny, takie jak: wielopiły, strugarki, frezarki, traki, czy stoły szlifierskie. Rzadziej przedmiotem leasingu są wyspecjalizowane maszyny do produkcji wyrobów z drewna. Z informacji uzyskanych w łódzkiej firmie PFZ wynika, że oprócz traków klienci nabywali tam w leasingu stacje do kapowania pakietów i kłód niemieckiej firmy Holtec, oraz wozy do manipulacji i sortowania surowca okrągłego firmy Baljer&Zembrod. – Wiele firm starało się też o uzyskanie środków leasingowych na nowoczesne technologicznie, energooszczędne suszarnie próżniowe Eberl, jednak wzięcie w leasing droższego, wyspecjalizowanego sprzętu okazywało się już o wiele trudniejsze – wspomina Krzysztof Wasilewski.

Tymczasem w przypadku firmy Prinz Polska, jej klienci najczęściej korzystają z leasingu operacyjnego. – Finansują oni w ten sposób zarówno nabycie większych linii stacjonarnych, jak i małych przewoźnych piły do kapowania pakietów czy drewna okrągłego – informuje Maciej Nowak, kierownik sprzedaży w firmie Prinz Polska.

Spłacić raty
Firmy leasingowe oferują leasingobiorcom różne warunki. Z perspektywy przedsiębiorcy -inwestora najważniejsze jednak to: wysokość raty, opłaty dodatkowe i okres leasingowania. Zaletą leasingu jest to, że wpłacając niewielki procent wartości maszyny – zazwyczaj 5-10 % – staje się jej użytkownikiem. Istnieje też zazwyczaj możliwość wpłaty wyższej kwoty – nawet do 50% wartości maszyny.

Firmy leasingowe przyjmują opłaty zarówno w złotych, jak i w walutach obcych (euro, dolar). Pozostałą część leasingobiorca spłaca w ratach, zgodnie z umową. Raty ustala się indywidualnie – można je płacić co miesiąc, a nawet co sezon, co jest szczególnie korzystne, gdy w leasing bierze się np. maszynę wykorzystywaną sezonowo np. w leśnictwie.

W załatwieniu formalności przedsiębiorcom pomagają często przedstawiciele firm leasingowych. Po dopełnieniu formalności i podpisaniu umowy leasingowej – leasingobiorca odbiera maszynę zazwyczaj bezpośrednio od dostawcy sprzętu. Niektóre firmy leasingowe, będąc stałymi klientami dystrybutorów czy producentów maszyn, starają się nawet uzyskać rabat u sprzedawcy, przenosząc go następnie na ostatecznego klienta-leasingobiorcę. W takim przypadku może się okazać, że biorąc maszynę w leasing, a następnie odkupując od leasingodawcy, przedsiębiorca poniesie niższe koszty, aniżeli gdyby kupował bezpośrednio u dystrybutora czy producenta.

Korzystne odliczenia VAT
W zależności od rodzaju umowy leasingowej, różnie kształtuje się możliwość zapłaty podatku VAT. W leasingu finansowym i operacyjnym maszyn do obróbki drewna podatek VAT odliczany jest w całości. Różnice wynikają tylko z formy jego zapłaty. W przypadku leasingu finansowego podatek VAT od rat leasingowych jest płatny z góry za cały okres trwania umowy leasingu, inaczej niż w leasingu operacyjnym, gdzie podatek VAT jest rozłożony w czasie i płatny z każdą ratą leasingową.

Kradzież, pożar i inne przypadki
Maszyna, którą bierze się w leasing musi zostać ubezpieczona. Jest to gwarancją dla leasingodawcy, że w przypadku pożaru, kradzieży lub innej sytuacji losowej – np. gdyby leasingobiorca nie wywiązał się z obowiązku spłaty rat – firma leasingowa odzyska kwotę, jaką zainwestowała w kupno maszyny. W przypadku awarii urządzenia pomocne jest odszkodowanie, za które można naprawić uszkodzony sprzęt. Odszkodowanie przyznawane jest leasingodawcy, który jednak w praktyce najczęściej upoważnia do odbioru leasingobiorcę; a ten za otrzymane pieniądze naprawia maszynę.

W przypadku kradzieży maszyny, dochodzi do rozwiązania umowy, a odszkodowanie z tytułu kradzieży przeznacza się na spłatę pozostałych rat leasingowych. Pieniądze z tytułu odszkodowania trafiają więc do leasingodawcy, zaś leasingobiorca otrzymuje tylko kwotę nadwyżki, jaka pozostała po uregulowaniu wszystkich rat i zobowiązań finansowych względem leasingodawcy.

Limit leasingowy
Jeśli leasingobiorca współpracuje przez dłuższy czas z leasingodawcą, nie ma potrzeby zawierania za każdym razem nowej umowy leasingowej. Korzystnym rozwiązaniem okazuje się wówczas limit leasingowy. – Może on zostać przyznany klientowi, który planuje kolejne inwestycje i potrzebuje szybkiej finalizacji umowy. Zwraca się on wcześniej o przyznanie limitu do wysokości którego może ubiegać się o leasing i w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku dysponuje kwotą leasingu, którą może wykorzystywać – dodaje Wioletta Bott-Ozieraniec z Europejskiego Funduszu Leasingowego we Wrocławiu.

Firmy, które chcą rozbudować swój park maszynowy w oparciu o leasing mogą skorzystać z różnych możliwości. Dla wielu przedsiębiorców jest to bardzo atrakcyjne rozwiązanie, choć należy zauważyć, że w naszym kraju nadal nie brakuje przedsiębiorców nieufnych wobec takiego źródła finansowania działalności gospodarczej. Warto jednak pamiętać, że niepowodzenie przy próbie zawarcia umowy leasingowej nie zamyka firmie drogi do podobnych starań w przyszłości, czy możliwości nabycia w ten sposób innego sprzętu. Zdaniem ekonomistów, przyszłość należy do tej formy finansowania zakupu urządzeń i wszystko wskazuje na to, że instytucja leasingu będzie się w Polsce dalej intensywnie rozwijać. A więcej firm czerpiących z dobrodziejstw leasingu to większa konkurencja i… korzystniejsze warunki dla klientów.