Konferencja w Kościanie

Ofiary śmiertelne wskutek najechania na przydrożne drzewo – procent ogółu zabitych w wypadkach drogowych.

„Jak urządzać zieleń przydrożną, aby nie zagrażała bezpieczeństwu ruchu drogowego?” - na to pytanie starali się odpowiedzieć uczestnicy konferencji „Przydrożne drzewa zagrożeniem życia?!” cz. II, która odbyła się 18 maja 2006 w Kościanie pod patronatem miejscowego starosty. Organizatorami spotkania była Sekcję Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji i Stowarzyszenie na Rzecz Zapobiegania Wypadkom Drogowym „Stop Śmierci” z Kościana.

Prelekcje wygłosili specjaliści z dziedzin nauki związanych z omawianym tematem oraz przedstawiciele organizacji działających na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Następnie rozgorzała ożywiona dyskusja w której głos zabierali zarówno zwolennicy utrzymywania drzew przy drogach, jak również zwolennicy ich usunięcia. Byli także zwolennicy rozwiązań pośrednich. Przeważała opinia, aby bezwzględnie chronić zadrzewienia przydrożne o dużej wartości przyrodniczej, kulturowej czy historycznej, pozostałe drzewa usuwać, natomiast w pasie drogowym sadzić wyłącznie krzewy.

Organizatorzy spotkania powołali zespół roboczy, którego zadaniem jest kontynuowanie prac dotyczących omawianego problemu z uwzględnieniem wiedzy zdobytej podczas konferencji.

W jego skład weszli przedstawiciele różnych środowisk zainteresowanych poprawą bezpieczeństwa na naszych drogach. Pracami zespołu kieruje podinspektor mgr Roman Grabara, organizacje społeczne reprezentuje Edward Woźniak, środowiska przyrodników dr Wojciech Kowalkowski z Akademii Rolniczej w Poznaniu, a pozostałe środowiska naukowe dr Jerzy Bieroński z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Na pierwszym posiedzeniu, oceniając obecną sytuację, członkowie zespołu uznali, że zieleń przydrożna ma bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Urządzana w odległych czasach, głównie z drzew o grubym pniu, niedostosowana do obecnego rozwoju komunikacji, nie tylko przyczynia się do powstawania wypadków, ale także zdecydowanie zwiększa ich ciężkość i konsekwencje. Jest jednym z najważniejszych, ciągle nierozwiązanych problemów bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce.

Zespół proponuje, aby przyjąć następujące zasady urządzania zieleni przydrożnej:
- na poboczu każdej drogi publicznej, w szczególności poza obszarem zabudowanym, wyznaczyć strefę bezpieczeństwa, o szerokości od 3 do 16 metrów. Jej szerokość powinna być uzależniona głównie od dopuszczonej na danej drodze prędkości.
- zieleń przydrożną w tej strefie należy tak urządzać, aby nie zagrażała bezpieczeństwu uczestników ruchu drogowego, nie ograniczała wymaganego pola widoczności i w miarę możliwości spełniała pozostałe wymogi określone prawem tj. ochronę drogi przed zawiewaniem i zaśnieżaniem, chroniła przyległy teren przed nadmiernym hałasem, zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby oraz pełniła funkcje ozdobne.
- w odległości najmniej do 3m od krawędzi jezdni tworzyć pas zieleni niskiej, trawiastej, aby nie ograniczać wymaganego pola widoczności.
- zieleń niską, trawiastą stosować również na wewnętrznych stronach zakrętów, łuków jezdni, przed skrzyżowaniami i przejazdami kolejowymi.
- na prostych odcinkach drogi, po zewnętrznej stronie zakrętów i łuków jezdni poza strefą zieleni trawiastej wyznaczyć strefę przeznaczoną do zakrzewienia, w skład roślinności stosowanej w tej strefie powinny wchodzić głównie krzewy, mogą by to być również drzewa, ale pod warunkiem, że średnica ich pnia nie przekroczy 7cm. Po przekroczeniu tego wymiaru należy je niezwłocznie usuwać.
- drzewa o średnicy pnia większej niż 7cm utrzymywać poza strefą bezpieczeństwa. W nielicznych, uzasadnionych przypadkach dopuścić utrzymywanie takich drzew w strefie bezpieczeństwa pod warunkiem, że nie ograniczą minimalnego pola widoczności, będą właściwie utrzymane i skutecznie osłonięte barierą energochłonną.

Postanowiono podjąć następujące działania:
- przystąpić do opracowania szczegółowych zasad wyznaczania strefy bezpieczeństwa na poboczach dróg publicznych,
- przystąpić do opracowania szczegółowych zasad wytyczania w tej strefie miejsc przeznaczonych do utrzymywania zieleni trawiastej i zieleni krzewiastej.
- przystąpić do opracowania zasad doboru gatunków roślinności nadającej się do nasadzeń przydrożnych, zasad ich sadzenia i pielęgnacji.
- opracowane zasady poddać konsultacjom w różnych środowiskach społecznych, po uwzględnieniu ewentualnych uwag i poprawek opublikować jako społeczny projekt zasad urządzania zieleni przydrożnej.

Członkowie zespołu uznali, że należy dążyć do tego, aby zasady urządzania i utrzymywania zieleni przydrożnej były ściśle określone prawem, w sposób zrozumiały zarówno dla zarządców dróg jak i dla użytkowników dróg. Nieprzestrzeganie tego prawa powinno być traktowane jak naruszenie jednej z podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Zespół zwraca się z prośbą do zarządców dróg, aby do końca 2006 roku w każdej gminie dokonano inwentaryzacji zadrzewień przydrożnych o dużej wartości przyrodniczej, kulturowej czy historycznej, przeznaczonych do dalszej ochrony i jednocześnie przystąpiono do usuwania drzew rosnących przy drogach przebiegających przez obszary leśne. Pozwoli to na znaczne przyśpieszenie procesu dostosowywania zieleni przydrożnej do obecnych potrzeb komunikacyjnych.