Dokąd zmierza rynek peletu - European Pellet Conference 2022

W European Pellet Conference 2022 wzięło udział (na żywo i online) ponad 650 uczestników reprezentujących 60 krajów, którzy rozmawiali o dotychczasowych osiągnięciach, możliwych kierunkach rozwoju rynku i możliwościach technicznych produkcji.

W sferze globalnej, największymi rynkami peletu są obecnie Europa, Ameryka Południowa oraz Azja. W 2020r. europejska produkcja wyniosła 23 mln ton, z czego 18 mln t wytworzono w krajach Unii Europejskiej. Największymi producentami były Niemcy (3,1 mln ton, wzrost o 9,9%), Rosja (2,2 mln ton, wzrost o 7,3%), Łotwa (1,8 mln ton, wzrost o 12%), Francja (1,7 mln ton, wzrost o 6,3%) oraz Austria (1,5 mln ton, wzrost 6,9%).

Z kolei zużycie peletu w Europie w 2020r. utrzymało się na poziomie ok. 30,1 mln ton, z czego 19,3 mln ton w UE. Na unijne zużycie złożyło się 61% wykorzystanie przemysłowe, 31% wykorzystanie przez prywatne gospodarstwa domowe oraz 8% wykorzystanie przez klientów z segmentu komercyjnego.

Największymi konsumentami były Wielka Brytania (9,4 mln ton , wzrost o 3,3%), Włochy (3,4 mln ton, wzrost o 0,1%), Dania (2,9 mln ton, wzrost o 2,9%), Niemcy (2,3 mln ton, wzrost o 1,3% ) oraz Holandia (2,2 mln ton, wzrost o 113,6%). Podczas gdy większość konsumpcji w Wielkiej Brytanii i Holandii przypada na sektor przemysłowy, we Włoszech najwięcej konsumują gospodarstwa domowe. W Danii w dużej mierze zużycie determinują ciepłownie miejskie.

Głównymi konsumentami był przemysł Wielkiej Brytanii (8,7 mln ton, wzrost o 3,6%), Holandii (2 mln ton, wzrost o 150% ), Danii (2 mln ton, spadek o 1,8 ), Belgii (0,9 mln ton, spadek o 8% i Szwecji (0,4 mln ton, spadek aż o -31%).

Nie ma jeszcze pełnych danych dotyczących minionego roku. Z wstępnych informacji wynika, że w 2021r. piece na pelet zdominowały Francję, Hiszpanię i Belgię, gdzie w krótkim czasie zyskały ogromną popularność. W Niemczech, Francji i Austrii sprzedaż kotłów zasilanych peletem w ubiegłym roku najprawdopodniej podwoiła się.

Zdaniem fachowców wciąż istnieje ogromny potencjał rozwoju wykorzystania przemysłowego peletu. Z drugiej strony, systemy grzewcze zasilane peletem mogą być jednym z podstawowych zamienników dla starych - węglowych instalacji, dotyczy to zwłaszcza Polski, Niemiec, Austrii, Holandii i Grecji.

Patrząc na europejskie perspektywy dla peletu, pod uwagę brać trzeba przede wszystkim ambitne cele polityki Komisji Europejskiej zakładające dalszy wzrost udziału energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych. W całkowitym zużyciu energii, do 2030r., ma on wynieść co najmniej 40% - z obecnych 32%. Należy przy tym zauważyć, że w miksie odnawialnych źródeł energii, biomasa stanowi ok. 60%, z czego ok. 70% to biomasa drzewna.

Z tego punktu widzenia zgodzić się trzeba z opinią, ze w najbliższych latach sytuacja popytowa nie stanowi już elementu niepewności. To, że zapotrzebowanie na pellet będzie rosło można uznać za pewne. Zwrócić trzeba uwagę jednak na zagrożenia.

Pierwszym z nich jest rosnąca w ostanim czasie liczba przeciwników energetycznego wykorzystania biomasy drzewnej. Jako źródło energii, drewno ma niewątpliwie wiele zalet, ale szanse zwiększenia jego wykorzystania w tym kierunku muszą brać pod uwagę społeczną akceptację. Uczestnicy Europejskiej Konferencji Pellets 2022 wskazywali, że konieczne jest prowadzenie działań mających na celu zwiększenie świadomości na temat zalet peletu, a także obalenie zgłaszanych przez przeciwników wad - na przykład poprzez wysokie standardy certyfikatów gwarantujących zrównoważone pochodzenie biomasy drzewnej użytej do produkcji peletu i poziomu emisji powstającej przy ich spalaniu. Pellety powinny powstawać przede wszystkim z odpadów powstających podczas przetwórstwa drewna, a branża producentów kotłów pracować nad innowacyjnością i rozwojem współpracy z instalatorami.

Kolejnym ważnym czynnikiem jest produkcja peletu. Rosnące zapotrzebowanie musi być uzupełniane wzrostem mocy produkcyjnych, szczególnie na rynkach lokalnych. Jak wskazywano podczas konferencji, Europa powinna koncentrować się na źródłach lokalnych i maksymalnie dywersyfikować źródła importu. Ostatnie tygodnie pokazują, że konieczne jest zrekompensowanie brak importu peletu z Rosji w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Najpewniej zastąpią je dostawy z Kanady, USA i Brazylii, skąd już do krajów europejskich trafiają znaczne ilości granulatu. Jednak w perspektywie średnio- i długoterminowej należy brać pod uwagę, że na rynkach tych zaopatrują się państwa azjatyckie (np. Japonia i Korea Południowa). Również w krajach, które są obecnie eksporterami peletu, rosnąć będzie wewnętrzny popyt. Przykładem mogą być wprowadzone w USA ulgi podatkowe dla gospodarstw domowych instalujących kotły na pellet.

Podczas konferencji dyskusji poddawano również poziom cen. Część ekspertów wskazywała, że biorąc pod uwagę szybkie tempo wzrostu popytu, trudno będzie zachować dotychczasową przewagę kosztową peletu wykorzystanego na cele grzewcze. Jak wskazywano, obecna opłacalność produkcji peletu dla potencjalnych, mniejszych producentów nie jest wystarczająca. Wzrost cen pozwoli to zmienić. Innym argumentem wskazującym na możliwość wzrostu ceny peletu, jest wyeliminowanie z rynku nośników energii głównego konkurenta - węgla.