Brexit wpłynie na rynek wyrobów z drewna

Już od początku roku poszerzył się zakres wymaganych świadectw fitosanitarnych dotyczących produktów z drewna - głównie tych wwożonych do Wielkiej Brytanii, która jest ogromny rynkiem wyrobów z drewna, ale podobne obostrzenia dotyczą dostaw płynących z wysp do krajów UniI Europejskiej.

W założeniu przepisy fitosanitarne stosowane wobec wyrobów z drewna mają chronić lasy. Jednak logika potencjalnego wzrostu zagrożenia tylko ze względu na przynależność do danego sojuszu gospodarczego wydaje się trudna do obronienie.

Tak czy inaczej, oprócz dotychczasowych przepisów dotyczących importu drewna i wyrobów z tego surowca spoza UE, takich jak np produktów z drewna tropikalnego, czy gatunków pochodzących z Ameryki Północnej, pojawiły się wymogi również dla drewna europejskiego. Dotyczą one zarówno

Do istotnych gatunków drewna, przy imporcie których wymagane jest przez Unię świadectwo fitosanitarne, należą m.in. wyroby z dębu, klona, jesionu, orzecha, brzozy oraz topoli pochodzące z Ameryki Północnej, Rosji i Azji, wiśnia z krajów azjatyckich oraz drewno iglaste w korze ze wszystkich krajów nie należących do UE. Podobne przepisy obowiązują również w Wielkiej Brytanii, jednak w wyniku Brexitu zaczęły one obowiązywać również wobec towarów przekraczających granicę brytyjsko-unijną - zarówno w jedną, jak i drugą stronę.

Od 1. stycznia 2021r. obowiązuje wymóg dotyczący wstępnego powiadomienia i świadectwa fitosanitarnego dla roślin i produktów roślinnych „o wysokim priorytecie”. Kontrole stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych (SPS) będą odbywać się poza przejściami granicznymi, w miejscach przeznaczenia lub w innych zatwierdzonych miejscach. Kontrole dokumentów będą przeprowadzane zdalnie. Eksporterzy będą musieli wystąpić o świadectwo fitosanitarne do odpowiedniego właściwego organu państwa członkowskiego UE (w Polsce - WIORiN). Co ważne, świadectwo należy uzyskać przed wysyłką towarów, tak aby można było przesłać świadectwo importerowi w UK w celu wcześniejszego zgłoszenia.

Importerzy będą musieli przedłożyć w systemie IPAFFS powiadomienia o przywozie - wraz z załączeniem świadectwa fitosanitarnego – w terminie, odpowiednio: co najmniej cztery godziny przed przybyciem przesyłki, jeśli wykorzystywany jest transport lotniczy lub co najmniej jeden dzień roboczy przed przybyciem przesyłki, w przypadku pozostałych sposobów transportu.

Na liście roślin i produktów roślinnych o „wysokim priorytecie” znajdują się m.in. niektóre rodzaje drewna czy używane maszyny leśne. Warto zauważyć, że również w przypadku drewna opałowego gatunków innych niż te objęte regulacjami fitosanitarnymi, choć nie będzie wymagane świadectwo fitosanitarne, to konieczne będzie wcześniejsze zgłoszenie dostawy.

Certyfikacji podlegają produkty z orzechy włoskiego pochodzące ze wszystkich krajów UE oraz wszystkie wyroby z drewna gatunków liściastych, w tym klonu, olchy, brzozy, buku, jesionu, platana, topola, wierzba, lipa i wiąz z Austrii, Francji, Finlandii, Niemiec i Włoch. Kontroli podlegać będzie również cały import produktów z drewna iglastego realizowany na rynek brytyjski, a pochodzący z Hiszpanii i Portugalii (aby zapobiec rozprzestrzenianiu się węgorka sosnowca).

Warto zauważyć, że (przynajmniej na razie) nie wspomina się o dodatkowej kontroli fitosanitarnej wyrobów z dębu oraz drewna iglastego (z wyjątkiem Portugalii i Hiszpanii). Oznacza oto że, drewno w korze podlegać będzie kontroli tak jak dotychczas, natomiast drewno przetworzone (lub okorowane) może być wwożone bez certyfikatów.

Od 1. stycznia 2021r. wymagania międzynarodowego standardu ISPM15 spełniać musi drewno opakowaniowe (np. palety, nadstawki, skrzynie, pudła, klatki, bębny oraz podobne opakowania, drewno sztauerskie itp.) przemieszczane przez granicę pomiędzy Wielką Brytanią a krajami EU (oraz Szwajcarią i Liechtensteinem) w obu kierunkach. Poświadczeniem spełniania standardu jest odpowiednie oznakowanie palet. Co ciekawe, wymóg zgodności ze standardem ISPM 15 nie dotyczy drewna opakowaniowego używanego w przypadku przemieszczania towarów z państw członkowskich UE do Irlandii tranzytem przez terytorium Wielkiej Brytanii.

Od kwietnia 2021r. wymóg wstępnego zgłoszenia i świadectwa fitosanitarnego zostanie rozszerzony na wszystkie regulowane w Wielkiej Brytanii przepisach rośliny i produkty roślinne, a nie tylko te sklasyfikowane jako obarczone wysokim ryzykiem. Pełna lista regulowanych roślin i produktów roślinnych zostanie udostępniona w późniejszym czasie.

Od lipca 2021r. towary podlegające kontrolom fitosanitarnym będą musiały być wprowadzane wyłącznie przez wyznaczone punkty wejścia z odpowiednim punktem kontroli granicznej (BCP). Nastąpi też zwiększenie liczby kontroli identyfikacyjnych i bezpośrednich, które będą w tych punktach wykonywane.

Oczywiście dodatkowe kontrole i wymogi to nie tylko większe obciążenie ze względu na dokumentację i czas pracy. Za kontrole importowe towarów pobierane będą również odpowiednie opłaty.

Wykaz roślin o wysokim priorytecie w obrocie UE-Wielka Brytania obowiązujący od 1. stycznia 2021r. obejmuje m.in.:

• Maszyny i pojazdy wykorzystywane do celów związanych z rolnictwem lub leśnictwem
• Ścięte drzewa/gałęzie roślin iglastych (Pinales) powyżej 3 m
• Oddzielona kora roślin z rodzaju Castanea - Kora kasztana
• Oddzielona kora roślin iglastych (Pinales) - Kora roślin iglastych
• Oddzielona kora roślin z rodzajów Juglans L. i Pterocarya Kunth - Kora orzecha włoskiego, skrzydłorzecha
• Drewno roślin z rodzaju Platanus L. łącznie z drewnem, które nie zachowało swojej naturalnej zaokrąglonej powierzchni. - Drewno platana
• Drewno roślin z rodzaju Castanea Mill., z wyjątkiem drewna pozbawionego kory - Drewno kasztana, oprócz drewna kasztana bez kory
• Drewno roślin iglastych (Pinales), z wyjątkiem drewna pozbawionego kory - Drewno iglaste, oprócz drewna iglastego bez kory
• Drewno roślin iglastych (Pinales), łącznie z drewnem, które nie zachowało swojej naturalnej zaokrąglonej powierzchni, pochodzące z Portugalii i Hiszpanii - Drewno iglaste pochodzące z Portugalii i Hiszpanii
• Drewno roślin z gatunku Prunus L., łącznie z drewnem, które nie zachowało swojej naturalnej zaokrąglonej powierzchni, z wyjątkiem Prunus laurocerasus L., pochodzące z Niemiec lub Włoch
  -Drewno śliwy, brzoskwini, nektaryny, moreli itp. Nie dotyczy drewna laurowiśni wschodniej
• Drewno roślin z rodzajów: Acer L., Aesculus L., Alnus L., Betula L., Carpinus L., Cercidiphyllum Siebold & Zucc., Corylus L., Fagus L., Fraxinus L., Koelreuteria Medikus., Platanus L., Populus L., Salix L., Tilia L. oraz Ulmus L., w tym drewno, które nie zachowało swojej naturalnej zaokrąglonej powierzchni, pochodzące z Austrii, Francji, Finlandii, Niemiec i Włoch - Drewno klonu, kasztanowca, olszy, brzozy, grabu, grujecznika, leszczyny, buka, jesionu, roztrzeplinu, plantana, topoli, wierzby, lipy, wiązu
• Drewno roślin z rodzajów Juglans L. i Pterocarya Kunth - Drewno orzecha włoskiego i skrzydłorzecha.