Parlament Europejski przegłosował odroczenie przepisów EUDR

Celem rozporządzenia EUDR, przyjętego pierwotnie w 2023r., jest ograniczenie wylesiania związanego z konsumpcją w UE m.in. drewna, kakao, kawy, soi, oleju palmowego, kauczuku oraz produktów pochodzenia wołowego. Aby zmiany mogły wejść w życie, muszą jeszcze zostać zatwierdzone przez Radę UE i opublikowane w Dzienniku Urzędowym przed 30 grudnia br..

Zgodnie z decyzją PE duzi operatorzy i handlowcy będą zobowiązani do pełnego stosowania EUDR od 30 grudnia 2026r., natomiast mali operatorzy - w tym prywatni właściciele lasów i firmy zatrudniające poniżej 50 pracowników - od 30 czerwca 2027r. Dodatkowy czas ma umożliwić dostosowanie procedur wewnętrznych oraz funkcjonowanie systemów IT służących do składania elektronicznych oświadczeń należytej staranności.

Ważną zmianą jest również uproszczenie obowiązków dla mikro- i małych pierwotnych operatorów, którzy będą mogli składać jednorazowe, uproszczone oświadczenie.

Odpowiedzialność za należytą staranność spoczywać będzie wyłącznie na podmiotach po raz pierwszy wprowadzających produkt na rynek UE, a nie na kolejnych uczestnikach łańcucha handlowego. 

Warto w tym miejscu zauważyć, że w przypadku branży leśno-drzewnej, wciąż nie jest jasne w jaki sposób w łańcuchu dostaw traktowane będą podmioty, które przetwarzają zakupione drewno wytwarzając z niego produkty o odmiennych kodach CN. Według dotychczasowych zapisów i wyjaśnień, zmiana kodu CN oznacza zmianę roli i zakresu obowiązków dla konkretnej partii wyrobu i transakcji. 

To nie koniec zmian w EUDR

Do 30 kwietnia 2026r. Komisja Europejska ma przedstawić raport oceniający wpływ regulacji oraz obciążenia administracyjne, zwłaszcza dla najmniejszych podmiotów. Sprawozdanie to powinno zawierać ocenę obciążenia administracyjnego oraz wpływu tego rozporządzenia, w szczególności na mikroprzedsiębiorstwa lub małe podmioty.

Ponadto w sprawozdaniu tym Komisja powinna wskazać możliwe sposoby rozwiązania zidentyfikowanych problemów, w tym za pomocą wytycznych technicznych, ulepszeń systemu informatycznego, a także aktów delegowanych lub wykonawczych zgodnie z przekazaniem uprawnień przewidzianym w rozporządzeniu (UE) 2023/1115 oraz, w stosownych przypadkach, powinna dołączyć do sprawozdania wniosek ustawodawczy.

Najważniejsze uproszczenia i zmiany dla sektora leśnego i drzewnego:

1. Nowe terminy obowiązywania przepisów EUDR:

• Data rozpoczęcia stosowania kluczowych obowiązków (art. 3–13, 16–24, 26, 31 i 32) została odroczona i będą one miały zastosowanie od dnia 30 grudnia 2026r.
• Dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, które zostały ustanowione jako takie do dnia 31 grudnia 2024r., te same artykuły będą stosowane od dnia 30 czerwca 2027r.

2. Ułatwienia dla mikro- i małych podmiotów

• Wprowadzono nową kategorię „mikropodmiotów pierwotnych lub małych podmiotów pierwotnych”, obejmującą osoby fizyczne lub MŚP mające siedzibę w krajach o niskim ryzyku, które same uprawiają, zbierają lub pozyskują odnośne towary (drewno) i wprowadzają je do obrotu. 
  Podmioty takie są zwolnione z obowiązku składania pełnego oświadczenia o należytej staranności. Zamiast tego, muszą one złożyć jednorazową uproszczoną deklarację w systemie informacyjnym, w wyniku czego otrzymają identyfikator deklaracji.
• W ramach uproszczeń, mikropodmioty i małe podmioty pierwotne mogą zastąpić geolokalizację działek (wymóg wieloboków) adresem pocztowym wszystkich działek lub zakładu, pod warunkiem że adres ten w oczywisty sposób pokrywa się z położeniem geograficznym.

3. Uproszczenia dla podmiotów na dalszych etapach łańcucha dostaw

• Wprowadzono nową kategorię „podmiotów na dalszych etapach łańcucha dostaw”.
  Te podmioty, podobnie jak podmioty handlowe, nie są zobowiązane do upewnienia się, że zachowano należytą staranność, ani do składania oświadczeń o należytej staranności, co ma znacznie ograniczyć wymogi w zakresie sprawozdawczości.
• Pomimo tego podmioty na dalszych etapach łańcucha dostaw niebędące MŚP oraz podmioty handlowe niebędące MŚP nadal muszą się rejestrować w systemie informacyjnym.
• Pierwszy podmiot na dalszych etapach łańcucha dostaw lub podmiot handlowy ma obowiązek gromadzenia numerów referencyjnych oświadczeń o należytej staranności (lub identyfikatorów deklaracji od mikroproducentów) w celu zapewnienia pełnej identyfikowalności.

EUTR wciąż pozostaje w mocy

Należy pamietać, że branżę drzewną wciąż obowiązuje unijne Rozporządzenie w sprawie wprowadzania do obrotu drewna i produktów z drewna (UE) nr 995/2010 (EUTR - EU Timber Regulation). Utraci ono moc z dniem 30 grudnia 2026r., jednak drewno i produkty z drewna wyprodukowane przed 29. czerwca 2023r. i wprowadzone do obrotu po 30 grudnia 2026r. będą nadal objęte EUT, aż do 31 grudnia 2029r.
.