Brzoza europejska

Drewno
Drewno żółtawo-białe do czerwonawo-białego, bez zaznaczonej twardzieli, matowobłyszczące, w wewnętrznej strefie pnia mające plamki rdzeniowe. Strefy przyrostów słabo widoczne. Rysunek drewna od gładkiego przez prążkowany, płomienisty, do bardzo dekoracyjnego. Struktura homogeniczna, często o falistym przebiegu włókien, gęsta, drobna i równomierna.
Drewno średniej masy, niezbyt twarde, mocne, elastyczne, ciągliwe i giętne. Zapachem nie wyróżnia się.

Trwałość
Drewno podatne na ataki grzybów i owadów. Bardzo szybko zaparza się. Nie jest odporne na wpływ warunków atmosferycznych.

Własności technologiczne
Obróbka mechaniczna: dobra i łatwa; wszystkimi rodzajami narzędzi (zarówno ręczna, jak i maszynowa); drewno trudno łupliwe; dobrze poddaje się obróbce toczeniem, skrawaniem płaskim (optymalna szybkość skrawania 28-33 m/s) i obwodowym (bardzo dobra łatwość łuszczenia na fornir).
Suszenie: dobre; wykazuje jednak znaczne skłonności do pękania i paczenia, dlatego proces suszenia należy przeprowadzać ostrożnie i powoli.
Sklejanie: dobre; zróżnicowaną zdolność na sklejanie przy zastosowaniu klejów na bazie żywic mocznikowych i fenolowych należy odnieść do zmieniającej się zawartości substancji tłuszczowych, które podczas procesu suszenia migrują w kierunku powierzchni przy (z tego powodu mogą wystąpić trudności przy klejeniu fornirów.
Obróbka powierzchni: bardzo dobra; powierzchnie strugane są bardzo gładkie, mają piękny połysk, dają się dobrze bejcować, polerować i lakierować; przy stosowaniu lakierów poliestrowych mogą występować uszkodzenia powierzchni lakierowanych.
Inne: nieodpowiednie parowanie prowadzi do powstania żółtych i czerwonych przebarwień; drewno odporne na kwasy; drewno czasem biologicznie aktywne - możliwość wystąpienia zapaleń skóry (Dermatitis); niekiedy następuje zasinienie wskutek korozji metali.

Wskazówki
Zaleca się ścinkę zimową, korowanie grube, przetarcie "na ostro" wraz z korą, zraszanie lub składowanie wodne. Tarcicę układać w stosy przewiewnie, stosując cienkie przekładki, chronić przed bezpośrednim działaniem słońca, stosować ochronę czół. Drewno brzozy pozwala się uplastyczniać i zagęszczać w różnym stopniu w próbach ciśnieniowych z zastosowaniem amoniaku oraz daje się modyfikować przy udziale żywic syntetycznych.

Najczęstsze wady drewna
Krzywizny, niecylindryczność, względna ciemna twardziel (tzw. "fałszywa twardziel"), plamki rdzeniowe, przebarwienia oksydacyjne, przebarwienia spowodowane zaatakowaniem przez grzyby, zgnilizna, chodniki owadzie, pęknięcia mrozowe.

Zastosowanie
Produkcja oklein; przeważnie jako okleiny skrawane obwodowo do celów wewnętrznych, zewnętrznych i do produkcji sklejek. Drewno na meble, okładziny i parkiet. Nadaje się do produkcji celulozy i papieru, płyt wiórowych i pilśniowych, do wyrobu sprzętu sportowego, budowy samolotów, skrzynek, na szpule, kołki, gwoździe drzewne, uchwyty, odpowiednie do toczenia i snycerki. Wykorzystywane w produkcji galanterii z drewna. Cenione drewno kominkowe.

Budowa mikroskopowa
Włókna libriform, pojedyncze cewki naczyniowe i cewki włókniste, naczynia - rozproszone (gatunek rozpierzchłonaczyniowy); naczynia występują parami i w promieniowych grupach, miękisz podłużny - typ apotrachealno-rozproszony.

Drzewo
Szybko rosnące jednopienne drzewo osiągające wysokość do 25 m, przy średnicach do ok. 60 cm; często także w postaci karłowatej. W sprzyjających warunkach dorasta do 30m wysokości i 80cm średnicy pierśnicy. Największy i najstarszy odnotowany egzemplarz brzozy rośnie w Gdańsku-Oliwie, ma 171 lat, 26m wysokości i pierśnicę 102cm (obwód 321cm). Pień do wysokości ok. 12-15m wolny od gałęzi, cylindryczny, niekiedy zniekształcony przy odziomku; na niekorzystnych siedliskach także skrzywiony. W wieku 60-80 lat zatrzymuje się wzrost drzewa. Maksymalny wiek 100-120 lat. Kora mlecznobiała, dająca się oddzierać cienkimi poprzecznymi pasmami, z wiekiem pstra, spękana, gruba i czarnawa. Udział kory wynosi ok. 12%. Brzoza uważana jest za gatunek pionierski, szybko rosnący, odporny na zanieczyszczenia przemysłowe. Gatunek ten obradza już w 10 roku życia (na wolnej przestrzeni), w zwarciu w wieku 24-25 lat. Owocuje co roku, obfitsze lata nasienne odnotowano co 2-3 lata. Kwitnie w kwietniu. Owoce orzeszki ze skrzydełkiem mają długość do 2 cm. Zdolność kiełkowania świeżych nasion wynosi 60%, po przechowaniu na wiosnę zaledwie 20%. Bardzo lekkie owoce roznosi wiatr czasami na znaczne odległości. Jako gatunek panujący w lasach Polski brzoza zajmuje powierzchnię 5,4% przy zasobności grubizny na 1 ha - 140,6 m3 i biomasie 113,1 t/ha.

Występowanie
Brzoza jest ważnym gatunkiem lasotwórczym. Z istniejących 120 gatunków na świecie i 40 gatunków na półkuli pólnocnej w Polsce występuje 7 gatunków. Najbardziej rozpowszechnionym w Polsce i ważnym dla naszych lasów gatunkiem jest brzoza brodawkowata (Betula verrucosa Ehrh.). Czasami stosowaną nazwą jest brzoza gruczołkowata.