Jak dotąd żaden kraj nie znalazł złotego środka w kwestii publicznego obrotu drewnem. Cieszące się zainteresowaniem spotkanie, które odbyło się w dniach 7-8 kwietnia w Kopenhadze pokazało, że właściwe włączenie kryteriów społecznych – zwłaszcza praw ludności rdzennej – może być wśród najważniejszych wyzwań w rozwoju tych działań.

Kilku ekspertów oraz organizacje pozarządowe biorący udział w spotkaniu stwierdziło, że istniejące obecnie procedury nie biorą pod uwagę w wystarczający sposób kwestii społecznych. Poza prawami rdzennej ludności potencjalne kryteria społeczne obejmują na przykład prawa lokalnych społeczności własności ziemi, zdrowie i bezpieczeństwo pracy oraz rynek „fair play”.

Dyskusja wykazała, że również rządy stają wobec wielu innych wyzwań. Na przykład regulacje Unii Europejskiej najwyraźniej utrudniają określenie „wymagania odpowiedzialności” w procedurach przetargowych.

Globalny status publicznego nabywania drewnem
Sofi Tind Nielsen - ekspert z Central Point Expertise on Timber Procurement (CPET) z Wielkiej Brytanii - przedstawiła aktualny stan rzeczy: Dotychczas tylko 12 krajów na całym świecie wprowadziło w życie politykę dotyczącą publicznego obrotu drewnem. Unia Europejska wiedzie prym w tej grupie. 6 krajów Unii Europejskiej używa już polityki zakupu drewna (PPP) dla swoich lasów, a kolejne 4 kraje są w trakcie wprowadzania tychże regulacji.

Wszystkie istniejące polityki dla drewna odnoszą się do schematów certyfikacji. Wspólną cechą dla większości istniejących PPP-ów jest fakt, że opierają się one na certyfikacjach FSC i PEFC jako dowodu legalnej i/lub zrównoważonej gospodarki leśnej. Jednak, tylko niektóre PPP zbudowane są na odpowiednich kryteriach. Norweska polityka zakupu drewna odstaje od wszystkich innych z powodu wyłączenia wszystkich systemów certyfikacji leśnej. Norwegia akceptuje jedynie Nordic Swan and EU flower dla niektórych wyrobów papierniczych.

Alternatywna dokumentacja
Kilku uczestników zauważyło, że tak zwana „alternatywna dokumentacja” w przeciwieństwie do szeroko uznawanych systemów certyfikacji i weryfikacji jest często słaba i trudna do wprowadzenia w praktyce. Peter Kristensen z międzynarodowej firmy drzewnej DLH wskazał system weryfikacji trzeciej strony – taki jak weryfikacja legalności pochodzenia produktu (VLO) proponowany przez program Smartwood – jako drogę postępowania w przypadku kiedy drewno noszące wiarygodną etykietę pochodzenia z certyfikowanego lasu nie jest dostępne. Wskazał, że alternatywna dokumentacja nie jest wyjściem w krajach wysokiego ryzyka.

Potrzebne ujednolicone podejście
Spotkanie zostało zorganizowane przez Danish Forest and Nature Agency. Brało w niej udział ponad 70 uczestników wliczając między innymi przedstawicieli FSC, PEFC jak również przedstawicieli rządów Australii, Belgii, Danii, Finlandii, Niemiec, Ghany, Holandii, Szwecji oraz Wielkiej Brytanii.

Wydaje się oczywiste, że istnieje potrzeba uniwersalnego podejścia do publicznego zakupu drewna. Wydaje się, że jest ono wprowadzane w krajach Unii Europejskiej. Unia wypracowała szkicowy komunikat dotyczący polityki w nabywaniu drewna, który będzie dalej dyskutowany w czerwcu.

Już ponad 100 milionów hektarów lasów z certyfikatem FSC
Całkowita powierzchnia lasów certyfikowanych zgodnie ze standardami FSC, przekroczyła 100 milionów hektarów na całym świecie. Lasy certyfikowane FSC występują w 84 krajach, co świadczy o sukcesie programu na rynku globalnym. Źródło: www.fsc.org