Okresowa ochrona jodły pospolitej

Krzysztof Chojecki z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach przypuszcza, że wprowadzenie ochrony wiąże się ze zbliżającymi się świętami - Wszystkich Świętych i Bożym Narodzeniem. "Już przed pierwszym listopada ludzi robią z gałęzi jodły wieńce i inne ozdoby na groby, później na Boże Narodzenie ścina się całe drzewka" - powiedział PAP Chojecki.
Rozporządzenie wojewody dotyczy rodzimych, dziko występujących drzewek tego gatunku o wysokości do 5 metrów. Zabronione jest przede wszystkim ich ścinanie, umyślne niszczenie lub uszkodzenie. Nie wolno ich też np. zbierać, kupować i sprzedawać ani nawet podarować.

Jodła pospolita (Abies alba) jest głównym gatunkiem lasów jodłowo-bukowych regla dolnego w Beskidach. Jednak obecnie najczęściej występuje pojedynczo, a jedyne pozostałości dawnych lasów jodłowych to kilka mocno zniszczonych zanieczyszczeniami powietrza hektarów lasu na zboczach Równicy i w miarę zdrowe lasy w Ujsołach i Jeleśni. Jodła występuje też w lasach podgórskich i wyżynnych województwa śląskiego. Naturalne stanowiska jodły znajdują się też na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej, a także w okolicach Koszęcina i Kłobucka.

Z roku na rok w śląskich lasach jest coraz mniej jodły pospolitej. Przyczyną recesji tego gatunku jest jego niska odporność na zanieczyszczenie powietrza. Jodła szczególnie źle znosi kwaśne deszcze. Reaguje też gwałtownie na obniżenie wód gruntowych - dobrze rozwija się jedynie na terenach, gdzie suma opadów przekracza 600 mm. Jodła długo rośnie i jest trudna w hodowli (hodowla jodły w szkółkach trwa od czterech do pięciu lat, podczas gdy np. świerka - tylko dwa lata).
Obecnie w woj. śląskim nie ma jodłowych drzewostanów nasiennych. Na stanowiska jej pierwotnego występowania wprowadza się jodłę sztucznie, korzystając z nasion uzyskanych z jodeł rosnących w Małopolsce i okolicach Nowego Sącza. Nasiona jodły pozyskuje się bardzo trudno. Muszą być one zbierane w odpowiednim terminie, bo gdy się go przekroczy, szyszki rozsypują się, a nasiona samoistnie wypadają.
Od kilku lat Instytut Badawczy Leśnictwa w Katowicach bada szanse odnowienia jodły w Beskidach. Według naukowców, jakość powietrza poprawiła się na tyle, że możliwe jest stopniowe zwiększenie powierzchni drzewostanów jodły i tym samym wyhodowanie drzew nasiennych. By tak się stało, trzeba jednak jodłę chronić, zwłaszcza w okresie przedświątecznym.
Wojewoda może wprowadzić okresową ochronę gatunków roślin, które nie zostały objęte ochroną prawną rozporządzeniem ministra środowiska, dzięki ustawie o ochronie przyrody z 2004 roku. Za wykonanie rozporządzenia odpowiedzialny jest wojewódzki konserwator przyrody. KON

Artykuł pochodzi z portalu internetowego Nauka w Polsce.