Działania MKiŚ mogą doprowadzić do utraty 70 tys. miejsc pracy w branży leśno-drzewnej

23. stycznia w Centrum Prasowym PAP odbyła się konferencja zorganizowana przez Koalicję na Rzecz Polskiego Drewna pod hasłem „Co dalej z polskim przemysłem drzewnym i lasami? Omówienie sytuacji polskiej branży drzewnej”. W imieniu organizatora podczas konferencji wystąpili: Jędrzej Kasprzak, prezydent Stowarzyszenia Producentów Płyt Drewnopochodnych w Polsce, Jerzy Majewski, członek rady nadzorczej MM Kwidzyn, Jarosław Michniuk, CEO Paged Sklejka oraz Tomasz Wiktorski z B+R Studio Analizy Rynku Meblarskiego.

Podczas konferencji przedstawiono kluczowe informacje dotyczące wyników badania opinii społecznej na temat lasu, gospodarki leśnej i wyrobów z drewna  - „Co z tymi lasami?”. Spotkanie było też okazją do przypomnienia podstawowych informacji dotyczących polskiej branży leśno-drzewnej oraz przedstawieniem jej postulatów w związku z prowadzoną przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska polityką.  

Czy w Polsce wycina się za dużo lasów? Czy w związku z tym lasy są nadmiernie eksploatowane, a w przyszłości grozi nam nawet całkowite wylesienie? Jeśli tak, czy to oznacza, że w Polsce prowadzona jest rabunkowa gospodarka leśna, a każde ścięte drzewo przeliczane jest na złotówki? A może wcale nie jest to prawda? Czy jest jakaś sensowna alternatywa dla drewna przetwarzanego przez przemysł drzewny i wykorzystywanego w tak wielu branżach?

Dyskusja w podobnym tonie coraz częściej wybrzmiewa w przestrzeni publicznej, niestety często zafałszowując obraz polskiego leśnictwa. Brak rzetelnej wiedzy na tematy dotyczące zarówno gospodarki leśnej jak i przemysłu drzewnego prowadzi do polaryzacji debaty i utrudnia znalezienie płaszczyzny porozumienia. Odpowiedzią na ten stan rzeczy ma być Raport o stanie lasów - Co z tymi lasami?, który ma zdaniem autorów pełnić funkcję edukacyjną i informacyjną, umożliwiając lepsze zrozumienie faktów.

Uzupełnieniem do opracowanych danych statystycznych są wyniki z badania z opinii publicznej przeprowadzonego w końcu 2024r., które nie tylko pokazało znaczenie lasu, gospodarki drzewnej i wyrobów z drewna, ale również unaoczniło istotne braki w zakresie edukacji przyrodniczo-leśnej dorosłych mieszkańców Polski.

Sytuacja polskiej branży drzewnej

Każdy z nas codziennie korzysta z wyrobów z drewna – od mebli, przez okna, podłogi, aż po papier i inne wyroby codziennego użytku. Drewno jest niezwykłym surowcem odnawialnym o ujemnym śladzie węglowym. Nie ma innego ekologicznego materiału, którym moglibyśmy go zastąpić, a zrównoważona gospodarka leśna pozwala na jednoczesny rozwój lasów i sektora leśno-drzewnego.

Konsekwencje wyłączenia 20% lasów ze zrównoważonej gospodarki leśnej i ograniczenia podaży drewnaFot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Zrównoważona gospodarka leśna pozwalała na rozwój lasów i rozwój sektoraFot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

• Okna: Polska zajmuje 3. miejsce w UE pod względem produkcji i 1. miejsce w UE pod względem eksportu.
• Podłogi drewniane: Polska jest nr 1 w UE zarówno w produkcji, jak i eksporcie.
• Meble: Polska plasuje się na 3. miejscu w UE w produkcji oraz na 1. miejscu w UE w eksporcie.
• Wysokie pozycje polski przemysł zajmuje też w produkcji takich wyrobów jak galanteria ogrodowa, płyty drewnopochodne, drewniana stolarka budowlana, opakowania drewniane    .

Główne liczby sektora leśno-drzewnego 2023Fot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

• Produkcja sprzedana: 210,8 mld PLN
• Liczba przedsiębiorstw: 74 615
• Bezpośrednio zatrudnionych: 439 000 osób
• Udział w PKB: 6,8% (szacowany metodą wydatkową).

Co z tymi lasami – raport o stanie lasów

Wylesianie jest problemem na świecie -  ale nie dotyczy Polski. Na tym tle jesteśmy prymusem, lesistość w naszym kraju się zwiększa. Prawdą natomiast jest to, że tempo zwiększania lesistości ostatnio zmalało.

Ustalenia z raportu „Co z tymi lasami?”Fot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Ochrona lasów jest ważnym zagadnieniem dla wszystkich badanych (91%).Fot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Lasy powinny być tak rozwijane, aby zabezpieczyć wszystkie funkcje ekologiczne, społeczne i pozwolić na jednoczesny rozwój przemysłu (80%).Fot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Ponad połowa badanych (53%) uważa, że powinno się zwiększać produkcję wyrobów z drewna, ponieważ drewno jest ekologiczne i odnawialneFot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Drewno – materiał przyszłości

Drewno od lat zyskuje uznanie jako ekologiczny i odnawialny surowiec, który pozwala na magazynowanie węgla przez cały cykl życia produktów drewnianych.

Podczas międzynarodowej konferencji „Drewno Materiałem Przyszłości”, która odbyła się w październiku 2024r. w Sękocinie Starym, eksperci z całej Europy podkreślali, że drewno jest kluczowym materiałem w budownictwie niskoemisyjnym.

Unia Europejska kładzie coraz większy nacisk na wykorzystanie drewna jako alternatywy dla materiałów o wysokim śladzie węglowym. Dyrektywa 2024/0440 wprowadza obowiązek stosowania materiałów o zerowej emisji w nowych budynkach publicznych od 2028r., a w 2030r. obejmie wszystkie nowo powstające budynki. Budownictwo drewniane wykorzystujące materiały drewnopochodne jest najbliższe spełnieniu wymagań nowej dyrektywy.

Warto zwrócić uwagę, że celem nowej strategii leśnej UE 2030 jest wspieranie społeczno-gospodarczych funkcji lasów na rzecz dobrze prosperujących obszarów wiejskich oraz pobudzanie biogospodarki opartej na lasach w granicach zrównoważonego rozwoju.

MKiŚ na przekór strategii leśnej UE, ekologii i społeczeństwu

Podczas konferencji prasowej prelegenci reprezentujący Koalicję na Rzecz Polskiego Drewna wskazywali, że mimo tak ważnej roli biogospodarki i wykorzystania drewna dla ochrony klimatu i środowiska, Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiedziało zakaz prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej w 20% polskich lasów. Ich zdaniem, decyzja ta stanowi zagrożenie degradacją dużych i cennych powierzchni leśnych w Polsce. Jak wskazano, obecnie już 8% polskich lasów jest trwale wyłączonych z użytkowania, a dalsze ograniczenia mogą spowodować nieodwracalne szkody.

Fot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Fot. Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna

Konsekwencje wyłączenia 20% lasów ze zrównoważonej gospodarki leśnej i ograniczenia podaży drewna w liczbach:

• Utrata nawet 70 tys. miejsc pracy w leśnictwie, przemyśle drzewnym, papierniczym i meblarskim
• Strata dla budżetu z CIT, PIT i ZUS - 4,5 mld zł
• Nakłady inwestycyjne  -7,8 mld zł
• Zagraniczny bilans handlu meblami  - pogorszenie o 8,4 mld zł
• Spadek PKB -  8,75 mld zł (ok 0,3% polskiego PKB)
• Pogorszenie bilansu handlowego o 8,4 mld zł – zamiast eksportować polskie wyroby, zwiększymy import, w tym z Chin (już w 2024r. wzrósł on o 35%).

Postulaty Koalicji na Rzecz Polskiego Drewna

1. Żądamy wypracowania Polityki Leśnej Państwa, z udziałem strony naukowej, społecznej i gospodarczej, która będzie stanowić podstawę długofalowych działań w sektorze leśno-drzewnym.
2. Oczekujemy zrównoważonej, wielofunkcyjnej gospodarki leśnej wspierającej cele klimatyczne oraz zapewniającej zarówno ochronę przyrody, funkcje społeczne jak i stabilną podaż drewna.
3. Żądamy wycofania się MKiŚ z chaotycznych decyzji o wyłączeniach drzewostanów z gospodarki, które prowadzą do degradacji lasów, ograniczą dostęp do lasów społeczeństwu i przynoszą straty gospodarcze.
4. Sprzeciwiamy się wdrażaniu populistycznych pomysłów aktywistów ekologicznych objęcia zakazem gospodarki lasów na tak dużą skalę.
5. Żądamy przedstawienia przez Rząd RP uzasadnienia, kalkulacji kosztów i źródeł finansowania wymuszanego wygaszania sektora leśno-drzewnego w Polsce.
6. Oczekujemy wsparcia Polskiego Rządu w zakresie promocji polskich wyrobów z drewna jako ekologicznych i ograniczające emisję CO2.
7. Podkreślamy potrzebę przebudowy drzewostanów dla utrzymania trwałości lasów zagrożonych zmianami klimatycznymi.

***

Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna to porozumienie, którego celem jest ochrona i wspieranie rozwoju polskiego przemysłu drzewnego oraz promowanie zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych. Koalicję tworzą organizacje i podmioty reprezentujące przemysł meblarski, tartaczny, płytowy i papierniczy.