Polecenie minister klimatu i środowiska wyłącza z gospodarki leśnej 2% polskich lasów

Zgodnie z poleceniem, od 1. stycznia 2026r. powierzchnia ekosystemów leśnych chroniona w tej formie stanowić ma co najmniej 1%, a od 1. stycznia 2027r. nie mniejsza niż 2% powierzchni lasów w Polsce przy założeniu nie zaliczania do tej powierzchni terenów rezerwatów.

Chociaż zgodnie z decyzją MKiŚ powierzchnie leśne mające cechy starolasów mają zostać objęte ochroną odpowiednio za rok i dwa, Lasy Państwowe zostały zobowiązane do "zabezpieczenia puli drzewostanów umożliwiającą realizację powyższych indykatywnych celów" już od 1. stycznia 2025r.

Polecenie Minister Klimatu z 01. stycznia 2025r. podobnie jak ubiegłoroczne stawia pod znakiem zapytanie realizację zatwierdzonych Planów Urządzania Lasów. Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie wskazało żadnych wyliczeń ani szacunków wskazujących jaka część polskich lasów spełnia kryteria "starolasów". Ministerstwo nie poinformowało również jak "zabezpieczenie" (wyłącznie z gospodarki leśnej 2% powierzchni lasów w Polsce, przekładające się na przynajmniej 2,5% powierzchni lasów znajdujących się w zarządzie PGL Lasy Państwowe, wpłynie na wielkość podaży surowca drzewnego.

Czym są starolasy?

Jak wskazano w dokumencie "Wytyczne i rekomendacje Ogólnopolskiej Narady o Lasach - Wzmocnienie ochrony lasów cennych przyrodniczo i ważnych społecznie", pojęcie „starolasy” jest polskim tłumaczeniem „old-growth forests” w rozumieniu przyjętym w Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030r., a zdefiniowanym w dokumencie wykonawczym do tej strategii. Oznacza ono drzewostan lub obszar lasu składający się z rodzimych gatunków drzew, którego struktura rozwinęła się głównie w wyniku naturalnych procesów i ma dynamikę odpowiadającą późnym fazom rozwojowym drzewostanów obserwowanym w lasach pierwotnych lub nieużytkowanych tego samego typu. Oznaki przeszłej działalności ludzkiej mogą być widoczne, ale stopniowo zanikają; albo są zbyt ograniczone by zakłócać naturalne procesy.  Unijna strategia wymaga objęcia wszystkich starolasów "ochroną ścisłą", która wyklucza użytek gospodarczy tego typu lasów, ale dopuszcza badania naukowe, zwalczanie gatunków obcych, prewencję katastrof naturalnych np. pożarów czy nieniszczące formy rekreacji.

Co ciekawe, obowiązek objęcia ochroną dotyczy lasów, które miały cechy starolasu na dzień 20. maja 2020r. - jeżeli po tym czasie utraciły te cechy wskutek działalności człowieka (np. zostały wycięte w trakcie planowych prac gospodarczych) - to i tak powinny być objęte ochroną ścisłą, by te cechy odzyskać (!).