Powstanie międzyresortowy zespół ds. ograniczenia eksportu surowca drzewnego?

W spotkaniu zorganizowanym w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Krajowej Administracji Skarbowej, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Komendy Głównej Policji, Najwyższej Izby Kontroli, Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego, Wojewody Pomorskiego, urzędów transportowych oraz zarządców portów morskich.

-Problem wypływającego drewna z rynku krajowego i poza UE nie jest nowy dla sektora leśno- drzewnego, ale żeby go ograniczyć należy podjąć wspólne działania branży drzewnej, Lasów Państwowych i wszystkich zaangażowanych instytucji - powiedział dyrektor generalny Lasów Państwowych Witold Koss.

W wydanym po spotkaniu komunikacie, Lasy Państwowe poinformowały, że problemem w obrocie drewnem nie jest bezpośrednia sprzedaż drewna za granicę realizowana przez Lasy Państwowe, a praktyki przedsiębiorców, którzy biorą udział w pośrednictwie sprzedaży drewna. Zdaniem leśników, nie posiadają oni dzisiaj praktycznie narzędzi w zakresie ograniczenia lub zahamowania eksportu surowca. Nie mogą zabronić firmom, które zakupiły surowiec, eksportowania go dalej w nieprzetworzonej formie. Po zakupie, odpowiedzialność i jego dalsze wykorzystanie leży po stronie nabywcy.

Obecnie nie ma też żadnych podstaw prawnych, na podstawie których można by zabronić sprzedaży drewna okrągłego po za granice kraju. Z uwagi na fakt, że w Unii Europejskiej obowiązują zasady wolnego handlu i swobodnego przepływu towarów, również rząd nie wprowadził bezpośredniego ograniczenia eksportu drewna. Byłoby to sprzeczne z unijnym prawem.

Realny problem jednak istnieje, między 2019r. a 2024r. z Polski wyjechały miliony m3 nieprzetworzonego drewna. Wśród kierunków eksportu, na pierwszym miejscu znalazły się Niemcy (36% udziału), na drugim Chiny (27%). Na kolejnych miejscach są Szwecja oraz inne kraje azjatyckie, takie jak Wietnam czy Indie.

Piotr Poziomski z Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego wyliczył, że przy eksporcie drewna rzędu 1 mln m3 polska gospodarka i przemysł drzewny traci z rynku około 70 średnich wielkości tartaków i 4200 pracowników, a polska gospodarka 4,9 mld PLN. Dlatego apelował, by uznać drewno za surowiec wrażliwy i strategiczny.

Apelował także do Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, o wzmożone egzekwowanie przepisów dotyczących zaświadczeń fitosanitarnych. Innym postulatem przedstawiciela branży drzewnej była zmiana w zasadach sprzedaży drewna, by te uwzględniły obniżenie wagi ceny do 60% przy restrykcyjnym weryfikowaniu oświadczeń kupujących dotyczących przetwarzania surowca w kraju.

Jerzy Fijas, zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej, odpowiadał, że Lasy Państwowe są otwarte na zmiany w zasadach sprzedaży drewna, ale obawia się, że te nie zatrzymają nieuczciwych przedsiębiorców. O to, by drewno pozostało na rynku krajowym, muszą zadbać wszyscy interesariusze: instytucje państwowe, organizacje branżowe, przedsiębiorcy, Lasy Państwowe i urzędy.

-Sprawa dotyczy kompetencji i działalności wielu ministerstw, urzędów i instytucji, dlatego konieczne jest powołanie międzyresortowego zespołu do opracowania projektu zmian obejmujących wszystkie etapy procesu eksportu drewna okrągłego - zaproponował dyrektor Andrzej Schleser z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku. Wspomniał też o możliwości zmian w prawie, powołując się na przykład ustawy parlamentu rumuńskiego, która dotyczyła zakazu eksportu drewna poza tereny Unii Europejskiej. Według niego należałoby jednak zmienić przepisy w całej Unii Europejskiej.

Spotkanie, to dopiero początek dyskusji, których mamy nadzieję efektem będą zadowalające rozwiązania dla sektora leśno-drzewnego, ale również całej polskiej gospodarki. Po spotkaniu jego uczestnicy wystąpią do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o powołanie międzyresortowego zespołu, który miałby opracować projekt zmian w przepisach dotyczących eksportu drewna okrągłego - wskazano w komunikacie Lasów Państwopwych