Lasy Państwowe przedstawiły propozycję ograniczenia pozyskania drewna w 20% lasów

22. kwietnia b.r. rozpoczyna się Ogólnopolska Narada o Lasach. Według zapowiedzi Ministerstwo Klimatu i Środowiska ma być to wydarzenie, które wyznaczy kierunki zmian w polskim leśnictwie mające doprowadzić do wyłączenia z pozyskania drewna 20% powierzchni lasów i w którym uczestniczyć będzie mógł każdy (również on-line). Niestety na trzy dni przed wydarzeniem nie jest jasne kto będzie w nim uczestniczył, na jakich zasadach został wybrany do gremium oraz w jaki sposób przebiegać będą jego prace oraz w jaki sposób będzie można uczestniczyć on-line.

Nie wiadomo również co oznacza wyłączenie pozyskania drewna w 20% lasów. W zasadzie nie do końca jest jasne, czy rząd zamierza ograniczyć pozyskanie na 1/5 powierzchni wszystkich polskich lasów czy też dotyczyć ma to powierzchni leśnych zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe.

Zaledwie trzy dni przed rozpoczęciem prac Ogólnopolska Narada o Lasach, Lasy Państwowe zwołały konferencję prasową, podczas której Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych i Jerzy Fijas, zastępca dyrektora generalnego ds. zrównoważonej gospodarki leśnej, wspólnie z Mirosławem Markowskim, dyrektorem Kampinoskiego Parku Narodowego oraz Mirosławem Koźlakiewiczem, prezesem Polskiego Związku Zrzeszeń Leśnych przedstawili swoją propozycję metody wskazywania obszarów leśnych, ma zostać całkowite lub częściowe wyłączenie pozyskania surowca. Propozycja ta ma być dyskutowana podczas narady.

-Leśnicy proponują podejście ekosystemowe, którego fundamentem jest ocena wartości przyrodniczej i społecznej lasów. W formule merytorycznych konsultacji wypracowaliśmy kryteria, którymi chcemy się posłużyć, wskazując obszary, które będą podlegały wyłączeniu bądź ograniczeniom użytkowania - powiedział Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych podczas konferencji prasowej.

Propozycja Lasów Państwowych obejmuje podział lasów na trzy kategorie:

• lasy wyłączone z użytkowania, do których zaliczone zostaną obszary cenne przyrodniczo;
  • lasy częściowo wyłączone z użytkowania (o dominującej funkcji przyrodniczej lub społecznej), czyli obszary cenne przyrodniczo lub społecznie, w których działania z zakresu pozyskania drewna będą prowadzone w sposób zmodyfikowany;
• lasy użytkowane gospodarczo.

Kryteria zaliczenia obszarów do odpowiedniej kategorii według propozycji lasów to odpowiednio:

Lasy wyłączone z użytkowania:

• lasy na obszarach bagiennych i zalewowych;
• bagna;
• lasy na stromych stokach, w wąwozach;
• siedliska szczególnie cenne - na poziomie europejskim (np. jaworzyny, łęgi);
• użytki ekologiczne;
• zalewiska;
• lasy zachowawcze (najstarsze lasy);
• obszary leśne zaznaczone w planie urządzania lasu jako cenne przyrodniczo;
• enklawy (m.in. śródpolne) o pow. do 4 ha;
• Obiekt Światowego Dziedzictwa Unesco Puszcza Białowieska (strefy 1,2,3);
• rezerwaty przyrody i powierzchnie będące w trakcie procedury ustanawiania lub poszerzania rezerwatu przyrody lub parku narodowego
• powierzchnie z ustanowioną lub planowaną do ustanowienia ochroną bierną (w tym obszary 100 rezerwatów na 100-lecie LP);
• strefy ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania gatunków objęte całoroczną ochroną;
• lasy położone na wyspach.

Lasy częściowo wyłączone z użytkowania z dominującą funkcją przyrodniczą:

• lasy rosnące na piaskach, wydmach;
• lasy, z których pozyskujemy nasiona;
• lasy rosnące wzdłuż naturalnych cieków wodnych i źródlisk;
• lasy na siedliskach wilgotnych i bagiennych;
• małe skupiska drzew i krzewów owocodajnych;
• strefy ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania gatunków objętych ochroną okresową;
• otuliny parków narodowych i rezerwatów przyrody;
• lasy, w których zaplanowano działania ochronne np. w obszarach Natura 2000;
• otuliny wokół bagien;
• Obiekt Światowego Dziedzictwa Unesco Puszcza Białowieska (strefa 4)
• lasy i siedliska unikatowe w skali nadleśnictwa;
• powierzchnie badawcze.

Nieleśne obszary cenne przyrodniczo:

• torfowiska przejściowe, trzęsawiska, łąki trzęślicowe, murawy kserotermiczne, wrzosowiska i inne obszary unikatowe w skali nadleśnictwa;
• mokradła, grunty pozostawione oddziaływaniu naturalnych procesów, itp.

Lasy częściowo wyłączone z użytkowania z dominującą funkcją społeczną:

• lasy cieszące się dużym zainteresowaniem społecznym (m. in. rekreacyjnie, sportowo, turystycznie);
• lasy ważne dla lokalnych społeczności m.in. ze względów przyrodniczych, kulturowych, historycznych, religijnych i innych);
• tereny leśne w bezpośrednim sąsiedztwie ośrodków wypoczynkowych, hoteli, itp.;
• mokradła, grunty pozostawione naturalnym procesom (sukcesji), itp.;
• lasy na ujęciach wody pitnej.

Jak poinformowano podczas konferencji, podstawy do wskazania traktowanych priorytetowo obszarów ujęte w propozycji to efekt wsłuchania się w głos obywateli. Na podstawie powyższej listy już teraz wyłączono ze zwykłej gospodarki leśnej ok. 10% powierzchni zarządzanej przez PGL Lasy Państwowe.

-Przedkładamy ją jako naszą drogę do celu, jaki jakim jest wyznaczenie 20% najbardziej wartościowych lasów. Jesteśmy przekonani, że jest to propozycja bezpieczna, sprawiedliwa, uwzględniająca aktualnie obowiązujące regulacje prawne. Chcemy przy tym zdecydowanie akcentować, że harmonogram dochodzenia do celu 20% powinien uwzględniać akceptowalne tempo procesu transformacji w sektorze leśno-drzewnym, który jest filarem dobrobytu Polek i Polaków - wskazał Witold Koss.

Podczas konferencji prasowej Lasy Państwowe zwracały również uwagę, że ekosystemowe podejście do ochrony lasów, nie może pomijać faktu, że ok. 25% lasów w Polsce jest zarządzana przez inne podmioty. To zarówno lasy prywatne, gminne czy pozostające w gestii instytucji państwowych, jak np. Urzędy Morskie czy Parki Narodowe. Łącznie to ponad 2 mln ha lasów. Jak wskazują leśnicy, dążenie do wyłączenia z pozyskania drewna w 20% lasach powinno uwzględniać wszystkie obszary leśne, bez względu na formę własności i podmiot zarządzający.