Lasy Państwowe: Pierwsze wyniki audytu w sprawie "afery billboardowej"

Zgodnie z zarządzeniem Józefa Kubicy, poprzedniego dyrektora generalnego Lasów Państwowych, z Funduszu Leśnego wyasygnowano 65 mln zł na postawienie 2000 plansz reklamowych (po ok. 5 w każdym nadleśnictwie). Billboardy w teorii miały promować Lasy Państwowe i leśnictwo, jednak w powszechnej opinii, w pierwszym rzędzie miały promować polityków - głównie tych z Solidarnej Polski.

Głównymi wykonawcą zarządzenia miał być Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie zarządzany wtedy przez Ewę Jedlikowską, działaczkę Solidarnej Polski. OKL w Gołuchowie zlecił wykonanie konstrukcji billboardów Zakładowi Budownictwa Drogowego Bieszczady sp. z o.o. - spółki w 100% należącej do PGL Lasy Państwowe, której od 2016r. prezesem jest Andrzej Leszczyk (działający w Stowarzyszeniu "Zjednoczeni Samorządowcy Ziemi Sanockiej", w przeszłości bez powodzenia startował na radnego Sanoka). W radzie nadzorczej tej spółki zasiadają m.in. związany z PiS Bartosz Bazela, przed zmianą władzy dyrektor regionalny RDLP Piła oraz Marcin Cichowicz, naczelnik Wydziału Administracji, Bezpieczeństwa i Ochrony Pracy w Leśnictwie DGLP.

ZBD Bieszczady zleciła bez przetargu, z tzw. "wolnej ręki" wykonanie i posadowienie konstrukcji billboardów dwóm firmom: 1400 szt. miała wykonać spółka Helios Constructions, a 600 szt. Spółka  Recevent.

Helios Constructions zleciło spawanie 400 szt. konstrukcji należącemu do Lasów Państwowych - Ośrodkowi Transportu Leśnego w Jarocin. Montaż tej partii konstrukcji został zlecony przez ZBD Bieszczady z kolei czterem innym podwykonawcom.

Ostatecznie większości billboardów nie udało się postawić przed wyborami 15. października 2023r. (m.in. przez problemy prawne związane z ich posadowienim, czy działania "sabotażowe" części pracowników Lasów Państwowych, które opóźniały ich instalację. Ostatecznie konstrukcje billboardów wylądowały na kilku składowiskach, m.in. w Nadleśnictwie Baki (RDLP Poznań) o czym donosiły jesienią ubiegłego roku media społecznościowe.

Jak poinformował podczas konferencji prasowej dyrektor generalny Lasów Państwowych Witold Koss, faktyczne wydatki na ten program wyniosły dotychczas ok. 23 mln zł. Ostateczna kwota nie jest wciąż znana, podobnie jak możliwe dalszy koszty związane z tą sprawą.

Wstępne wnioski z audytu zleconego przez Witolda Kossa, po objęciu stanowiska dyrektora generalny w styczniu b.r., wskazują na szereg nieprawidłowości;
-brak uzasadnienia wydatkowania na akcję billboardową środków z Funduszu Leśnego
-ZBD Bieszczady nie wykonały samodzielnie żadnej usługi zleconej przez OKL w Gołuchowie
-ZBD Bieszczady świadomie naruszyły procedury przetargów publicznych
-ZBD Bieszczady udzieliły zleceń "z wolnej ręki" wykonawcom, z którymi ustalono cenę za usługi wyższą niż uzyskanych w drodze zapytań ofertowych
-dwukrotne zlecanie tych samych zleceń
-brak nadzoru nad realizacją zadań
-poszlaki wskazujące, na planowaną możliwość wykorzystania bilbordów w kampanii wyborczej w październiku 2023r.
-dopuszczono się wielu "powszechnych przestępstw" związanych ze zlecaniem usług bez przetargów - osobom znajomym lub spokrewnionym.

-Cała akcja to książkowy przykład niegospodarności na ogromną skalę. Absolutnie z a drogo, całkowicie bez nadzoru. Przed podpisaniem umowy nie zbadano kwestii posadowienia billboardów, możliwości prawnych i obecnie okazuje się, ze jest to prawie niemożliwe. Całkowicie również zaniechano nadzoru nad elementami wyprodukowanymi, które obecnie w znacznej części nie nadają się do użytku - powiedział Witold Koss.

-Jest problem z gromadzeniem do dokumentacji. Do części dokumentacji nie mamy dostępu - zaginęła - poinformował Koss. -Przygotowujemy zawiadomienia do prokuratury wobec 5 osób, naszych pracowników - dodał.

-Uszczelnimy mechanizmy w Lasach Państwowych na przyszłość tak, aby takie zdarzenie nie mogły zaistnieć w przyszłości. - zadeklarował dyrektor generalny LP.

Roszczenia podmiotów zewnętrznych, dotyczące płatności za wykonane konstrukcje, wynoszą jeszcze ok. 5 mln zł.

-Problem jest z rozliczeniem miejsc i ilości konstrukcji - wskazał Adam Kozyra, nowy dyrektor OKL w Gołuchowie. Według aktualnych informacji, wykonawcy dostarczyli 1900 konstrukcji - nośników billboardów, 310 zostało zainstalowanych. Jak przekazał Kozyra, obecny sposób składowania konstrukcji powoduje ich deprecjację, przez co tracą one warunki gwarancji.

Koss podkreślił, że nie ma pewności co do rzeczywistego celu wykorzystania billboardów. Jak powiedział, istnieją poszlaki świadczące o możliwości ich wykorzystania w trakcie kampanii wyborczej. Wskazują na to intensywne działania i korespondencja przed kampanią wyborczą i praktycznie "porzucenie" tematu, gdy okazało się, że nie ma szosy na realizację projektu przed 15. października 2023r.

Jak poinformowano, nie istnieją jakiekolwiek założenia, plany czy wyliczenia dotyczące efektywności kampanii reklamowej jaką miałyby prowadzić Lasy Państwowe. Brak też projektów graficznych billboardów.

Aktualnie Lasy Państwowe rozważają jak wyjść z tej "inwestycji". -Są trudności z legalizacją posadowienia konstrukcji i ich ubezpieczeniem - mówił Kozyra. Jak wskazał, wciąż nie można księgowo zamknąć inwestycji ze względu na brak dokumentów przyjęcia konstrukcji i odbioru usług. Dodatkowo już zdarzają się kradzieże betonowych bloczków służących do obciążania billboardów, a część konstrukcji wykonanych jest niezgodnie z projektem.

Jak wskazują leśnicy, rozważane jest kilka opcji dalszego postępowania: dokończenie programu, wynajęcie powierzchni reklamowej, usunięcie już postawionych konstrukcji, sprzedaż konstrukcji, wykorzystanie konstrukcji na inne cele. Ostateczna decyzja nie została jeszcze podjęta.

Relacja video z konferencji prasowej