Czym palić w kominku? Sprawdź, co opłaca się najbardziej!

Ogrzewanie budynków kominkami w dobie ograniczeń i restrykcji

Na wstępie należy zaznaczyć, że od wielu lat pojawiają się kolejne ograniczenia dotyczące źródeł ciepła na paliwa stałe. Wybierając je, należy kierować się nie tylko kosztem, ale i obowiązującymi restrykcjami.

Przykładowo w stolicy Małopolski wprowadzono zakaz stosowania paliw stałych m.in. w kotłach, piecach, ale również kominkach. Miejska uchwała ma zachęcić mieszkańców do wymiany starych pieców, a wszystko w imię ograniczenia problemów związanych ze smogiem. Podobne uchwały obowiązują na Mazowszu i w Poznaniu, ale z pewnym wyjątkiem: jeżeli kominek jest jedynym źródłem ciepła w budynku, można stosować paliwo stałe.

Unijne rozporządzenia są mniej wymagające. Wprawdzie od 1. stycznia 2022 roku kominki wprowadzone do obrotu na terenie Unii Europejskiej muszą spełniać dość restrykcyjne wymogi dotyczące emisji pyłów, ale wiele urządzeń dostępnych w sprzedaży spełniało je już wcześniej.

Fot. Leroy Merlin / iStock

Jakimi paliwami stałymi można palić w kominku?

W kominku można palić węglem kamiennym, pelletem i drewnem. W tym miejscu trzeba zauważyć, że mit, jakoby drewno kominkowe było szkodliwe dla środowiska, jest wciąż żywy. Winni temu są użytkownicy, którzy w nieodpowiedni sposób spalają drewno. Jeśli ten proces przebiega prawidłowo, ma on znikomy wpływ na otoczenie.

Niepodważalnym faktem jest natomiast to, że trend odchodzenia od ogrzewania budynków paliwami stałymi będzie nadal postępował. Tymczasem ekologiczne kominki nie są tak szkodliwe, jak niesławne kopciuchy. W miejscach, gdzie opalanie kominka drewnem jest zakazane, nie spełnia on swojej funkcji i jest tylko dekoracją. Ewentualnie można rozważyć opalanie kominka czystym paliwem stałym, jakim jest biomasa.

W tym miejscu warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czym palić w kominku, biorąc pod uwagę nie tylko normy prawne i komfort, ale również koszty ogrzewania?

Czy palenie w kominku drewnem jest opłacalne?

To czy palenie w kominku drewnem jest opłacalne, zależy od jego cech i wartości energetycznej. Drewno do palenia w kominku powinno być:

• liściaste – ma wyższą kaloryczność i wytwarza więcej ciepła niż drewno iglaste, nie zawiera żywicy, pali się równomiernie i nie wydziela zbyt wiele dymu;
• twarde – m.in. grab, buk, jesion, dąb;
• sezonowane – musi być przechowywane przynajmniej przez dwa lata, a najlepiej dłużej;
• odpowiedniej wilgotności – poniżej 20%;
• właściwej długości – ok. 30 cm;
• pozbawione kory lub z niewielką jej ilością.

Fot. Leroy Merlin / iStock

Najlepsze drewno do kominka – grab, buk, jesion, dąb

Palić w kominku należy drewnem wyłącznie przeznaczonym do tego celu. Musi być ono liściaste, twarde i dobrze wysuszone. Za najlepszy gatunek drewna kominkowego uznaje się grab, a zaraz za nim – jesion, buk i dąb.

• Grab – ma najwyższą kaloryczność, generuje dużo ciepła, wolno się pali, płomień jest niewielki.
• Buk – ma wysoką wartość opałową, podczas spalania wytwarza dużo ciepła, długo się pali.
• Dąb – generuje dużo ciepła, wolno się spala, uwalnia przyjemny, gorzki zapach.
• Jesion – generuje dużo ciepła, długo się spala, ale trudno go łupać.

W kominkach można też palić brzozą i drzewami owocowymi, które wydzielają miły aromat. Złym wyborem jest olcha, która – podobnie jak drewno gruszy, jabłoni czy wiśni – lepiej nadaje się do wędzenia. Topola z kolei spala się na tyle szybko i daje tak mało ciepła, że sprawdzi się jako podpałka. Oczywiście cena drewna kominkowego jest adekwatna do jego jakości.

Wartość energetyczna drewna

Następnie warto zwrócić uwagę na wartość energetyczną drewna:

• grab – gęstość: 720 kg/m3; wartość opałowa: 2300 kWh/mp;
• buk – gęstość: 650 kg/m3; wartość opałowa: 2200 kWh/mp;
• dąb – gęstość: 630 kg/m3; wartość opałowa: 2200 kWh/mp;
• jesion – gęstość: 650 kg/m3; wartość opałowa: 2200 kWh/mp;
• brzoza – gęstość: 580 kg/m3; wartość opałowa: 1900 kWh/mp;
• topola – gęstość: 450 kg/m3; wartość opałowa: 1400 kWh/mp;
• olcha – gęstość: 530 kg/m3; wartość opałowa: 1600 kWh/mp.

Fot. Leroy Merlin / iStock

Podczas spalania drewna, najważniejsze jest to, aby było ono pełne, bez ograniczania dopływu powietrza. Jeżeli użytkownik nie potrafi palić zgodnie z dobrymi praktykami, efektywność energetyczna drewna jest nawet dwukrotnie niższa (wartość opałowa/2, np. grab 2300/2 = 1150 kWh/mp). W związku z tym prawidłowe spalanie nawet mocno nieefektywnej energetycznie olchy zapewni więcej ciepła niż niepełne spalanie grabu, buku czy dębu.

Oznacza to, że najlepsze drewno jest również najdroższe. Za metr sześcienny dobrej jakości grabu do kominka należy zapłacić nawet 900 zł, dębu i buku – ok. 800 zł, a brzozy – ok. 700 zł. Oczywiście wiele zależy nie tylko od rodzaju drewna kominkowego, ale też stopnia wysuszenia i zakupionej ilości – im więcej zamówionego drewna, tym atrakcyjniejsza cena za metr sześcienny.

Czym palić w kominku zamiast drewna kominkowego – brykiet drzewny i pellet

Drewno jest najpopularniejszym środkiem opałowym do kominka. Ułożone obok szczapy wyglądają estetycznie i tworzą przyjemny klimat w pomieszczeniu. Pod tym względem wypadają lepiej niż alternatywne, bardziej ekologiczne paliwa, takie jak brykiet drzewny i pellet. Niemniej one też mają swoje niezastąpione zalety:

• brykiet drzewny – niewielkie kostki sprasowanych trocin nie wymagają suszenia. Brykiet ma wysoką wartość opałową, a tona tego paliwa może zastąpić nawet cztery tony drewna. Jednocześnie jest to paliwo ekologiczne, które nie emituje do atmosfery szkodliwych substancji;
• pellet – granulat o wysokiej kaloryczności, neutralny dla środowiska.

Fot. Leroy Merlin / iStock

Czym palić w kominku – co opłaca się najbardziej?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czym palić w kominku w swoim domu, ponieważ pod uwagę należy wziąć wiele różnych czynników. Przede wszystkim ważne jest, czy kominek to jedyne źródło ciepła w domu, a przynajmniej główny system odpowiedzialny za ogrzewanie budynku. Jeżeli tak – zaleca się wysoce energetyczne drewno (m.in. buk, dąb, jesion, grab) i koniecznie pełne spalanie drewna.

Niezależnie od rodzaju materiału koszty będą wysokie, ponieważ do ogrzania domu o kubaturze 100 mkw. potrzeba w sezonie nawet 10 metrów sześciennych drewna. Przy wysokich cenach oznacza to wydatek rzędu nawet 6000-9000 złotych. Nieco niższe koszty wygeneruje pellet i brykiet, aczkolwiek opalanie budynku będzie wówczas mniej komfortowe. Co innego, jeżeli kominek pełni głównie rolę dekoracyjną. Wówczas nie ma konieczności inwestować w najdroższe drewno kominkowe i w takim wypadku sprawdzą się również topola, olcha czy brzoza.

Fot. Leroy Merlin / iStock

Czym nie wolno palić w kominku?

Niestety, podobnie jak w przypadku kotłów i pieców, również użytkownicy kominków nie zawsze korzystają z twardego, wysuszonego i pozbawionego kory drewna liściastego. Co gorsza, zdarza się, że w kominkach spalane są śmieci i odpady (np. kolorowe gazety, folie PET, wielowarstwowe kartony). Nie wolno używać też słomy, sklejek i innych elementów drewnopochodnych, na których znajdują się resztki farb, klejów, lakierów czy impregnatów. Te substancje podczas spalania wytwarzają związki szkodliwe dla ludzi i środowiska.

Dlatego w kominku należy spalać wyłącznie opał wysokiej jakości. Powinno być to twarde drewno z drzew liściastych, z jak najmniejszą ilością kory, sezonowane przynajmniej przez dwa lata. To opał wydajny grzewczo i bezpieczny dla otoczenia.